O ile trudno o jednoznaczną odpowiedź, ponieważ każda kobieta podchodzi do tej roli osobno, dla wielu z nas macierzyństwo jest równoznaczne z nadaniem życiu głębszego sensu. Bywa jednak ono sporym wyzwaniem, co świetnie pokazuje najnowsza część "Bridget Jones. Szalejąc za facetem", gdzie matka zamyka się przed wrzeszczącymi dziećmi w łazience i wyraźnie ma dość.
Macierzyństwo od wieków stanowi jeden z najważniejszych aspektów życia wielu kobiet. Dla niektórych jest to spełnienie naturalnego instynktu, dla innych – świadoma decyzja o przekazaniu życia i wartości kolejnym pokoleniom. Jednak pytanie, czy posiadanie dzieci nadaje życiu sens, pozostaje aktualne i budzi liczne refleksje, zwłaszcza wśród dojrzałych kobiet.
Dla wielu kobiet dzieci stają się centrum wszechświata, nadając każdemu dniu sens. Jak zauważyła psychoterapeutka Aleksandra Sileńska w książce "Zaopiekowana mama. Jak odnaleźć siebie w macierzyństwie": "Kiedy rodzi się dziecko, nagle zmienia się optyka. To, co było ważne, może stać się nieistotne, a codzienne wyzwania nabierają nowego znaczenia". Wiele matek opisuje macierzyństwo jako podróż, która uczy cierpliwości, bezwarunkowej miłości i poświęcenia. Podkreśla także jak ważne jest, aby kobiety nie zatracały siebie w roli matki. Zachęca do poszukiwania równowagi między opieką nad dziećmi a dbaniem o własne potrzeby i rozwój osobisty.
"Macierzyństwo to składowa dwóch najważniejszych czynników, a mianowicie instynktu i miłości. Ten pierwszy może zaistnieć bez drugiego, ale ten drugi nie może pojawić się bez pierwszego. Gdy rodzi się dziecko, kobieta działa pod wpływem instynktu, a jej największym priorytetem staje się bezpieczeństwo maleństwa. Miłość macierzyńska rodzi się z czasem. Rozrasta się z każdym dniem i każdą minutą. Staje się oddzielnym tworem, który nigdy nie zniknie z serca matki", twierdzi z kolei pisarka Agata Czykierda-Grabowska. To uczucie głębokiej więzi i odpowiedzialności za nowe życie często nadaje codziennym obowiązkom nowego znaczenia. Każdy uśmiech dziecka, jego pierwsze kroki czy słowa stają się źródłem radości i dumy, potwierdzając sens podjętej decyzji o macierzyństwie. A jednak... dziecko to nie wszystko.
Znani psychologowie od lat podkreślają znaczenie autentyczności i samorealizacji. Carl Rogers zauważył: "Najważniejsze jest to, co czujesz o sobie samym, a nie to, co inni myślą o tobie". Znany terapeuta Viktor Frankl podkreślał, że sens życia nie jest czymś uniwersalnym – każdy musi odnaleźć go sam.
Według danych z Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku, w Polsce jest około 2,3 miliona samotnych matek, co stanowi znaczący odsetek rodzin w kraju. Liczby te rosną z każdym rokiem, ponieważ rośnie fala rozwodów i rozstań. Badania dostarczają zróżnicowanych wyników wpływu samotnego macierzyństwa na zdrowie psychiczne dzieci i późniejsze tworzenie własnych rodzin,. Niektóre sugerują, że dzieci wychowywane przez samotnych rodziców mogą doświadczać pewnych trudności emocjonalnych i społecznych.
Inne badania wskazują, że dzieci samotnych matek funkcjonują równie dobrze, jak te z pełnych rodzin, nie wykazując istotnych różnic w zakresie zdrowia psychicznego czy zdolności do tworzenia własnych, stabilnych związków w przyszłości. Z pewnością mamy samotnej mają ciężej, ale też miewają większą satysfakcję. Czy to powiększa ich poczucie sensu? By może. W końcu to one same podołały i wychowały dziecko na dorosłego człowieka. W czasie dorastania dziecka ich emocje nie były dzielone między partnera a dziecko. To zwiększa przywiązanie i wzmacnia opieranie sensu życia na potomku.
Macierzyństwo to nie tylko spełnienie, ale i ogromne wyzwanie. Kobiety często zastanawiają się, czy można pogodzić ambicje zawodowe z rolą matki, czy też jedno z tych pragnień musi zostać poświęcone. Czy mogą istnieć równoległe sensy życia - macierzyństwo i kariera? Z pewnością bycie matką nie jest jedynym możliwym sensem życia, nawet jeśli niektóre grupy społeczne próbują nam to wmówić. Psycholożka Susan Newman, autorka "The Case for the Only Child", zauważa, że "kobiety czują się zmuszane do macierzyństwa, bo tego oczekuje od nich społeczeństwo, ale nie każda z nich odnajdzie się w tej roli".
Jednak współczesne realia skłaniają do refleksji nad tym, czy rodzicielstwo jest jedyną drogą do spełnienia. Mimo licznych programów wsparcia dla rodziców, wskaźniki urodzeń w wielu krajach pozostają niskie. Sugeruje to, że decyzja o posiadaniu dzieci może być związana z głębszymi kwestiami egzystencjalnymi, takimi jak poczucie celu i właśnie sensu życia.
Kobiety coraz częściej realizują się zawodowo, mają szerokie zainteresowania i pasje, które nie zawsze łatwo pogodzić z rolą matki. Pojawia się pytanie, czy rezygnacja z macierzyństwa oznacza brak spełnienia, czy też można odnaleźć sens życia w innych obszarach.
Psychoterapeutka Aleksandra Sileńska w swojej książce "Mama. Jak odnaleźć siebie w macierzyństwie" podkreśla, jak ważne jest, aby kobiety nie zatracały siebie w roli matki. Zachęca do poszukiwania równowagi między opieką nad dziećmi a dbaniem o własne potrzeby i rozwój osobisty.
Z kolei Alicja Długołęcka w "O emocjach i seksualności dojrzałych kobiet" zwraca uwagę na to, że dojrzałość to czas, w którym kobiety mogą na nowo odkrywać siebie, niezależnie od ról narzuconych przez społeczeństwo. Podkreśla, że menopauza i późniejsze etapy życia nie muszą oznaczać rezygnacji z własnych pragnień i aspiracji. Sens może czekać wszędzie...
Nie każda kobieta odczuwa potrzebę posiadania dzieci, co nie oznacza, że jej życie jest mniej wartościowe. Społeczeństwo powoli akceptuje różne wybory życiowe, a brak potomstwa przestaje być tematem tabu.
Alicja Długołęcka w książce "Przypływ. O emocjach i seksualności dojrzałych kobiet" podkreśla, że dojrzałość może być okresem na nowo odkrywanych pasji i niezależności. Podobne wnioski możemy wyciągnąć z nadchodzącego filmu "Samotna podróż", którego premiera planowana jest na 2025 rok. Bohaterka, grana przez Emmę Stone, zmaga się z presją społeczną, jednak odkrywa, że można żyć pełnią, nie będąc matką.
Dla wielu matek dzieci stają się centralnym punktem życia, nadając mu nowy sens i kierunek. Inne kobiety odnajdują spełnienie w różnych rolach społecznych, zawodowych czy artystycznych, a macierzyństwo stanowi dla nich jedynie jeden z wielu aspektów tożsamości.
Macierzyństwo może być doświadczeniem pełnym satysfakcji zarówno w udanym związku, jak i w pojedynkę. Niektóre kobiety odnajdują spełnienie w tradycyjnej rodzinie, podczas gdy inne świadomie wybierają samotne rodzicielstwo lub zostają nim obdarzone przez życiowe okoliczności. Samotne macierzyństwo może być wyzwaniem, ale również okazją do głębokiej relacji z dzieckiem oraz budowania samodzielnej tożsamości rodzica. Kluczowe są wsparcie otoczenia oraz własna akceptacja tej drogi – niektóre kobiety odkrywają, że samodzielne macierzyństwo może być dla nich bardziej satysfakcjonujące niż kompromisy w nieudanym związku.
Decyzja o posiadaniu dzieci jest głęboko indywidualna i zależy od wielu czynników – osobistych, społecznych, kulturowych i biologicznych. Dla niektórych kobiet dzieci są źródłem głębokiego poczucia sensu i spełnienia, dla innych – mogą stanowić wyzwanie w realizacji własnych aspiracji. Kluczem jest świadomość własnych potrzeb, wartości i możliwości oraz akceptacja różnorodności doświadczeń związanych z macierzyństwem.
Współczesna psychologia zachęca do refleksji nad własnymi oczekiwaniami i społecznymi normami dotyczącymi macierzyństwa. Ważne jest, aby każda kobieta miała przestrzeń do podjęcia decyzji zgodnej z własnymi przekonaniami i pragnieniami, bez presji społecznej czy kulturowej.
Ostatecznie, to, czy dzieci nadają życiu sens, zależy od indywidualnej perspektywy i doświadczeń każdej kobiety. Najważniejsze jest, aby decyzje dotyczące macierzyństwa były świadome, przemyślane i zgodne z własnymi wartościami oraz potrzebami.
W przestrzeniach kultury coraz częściej pojawiają się bohaterki, które mimo braku dzieci prowadzą pełne i satysfakcjonujące życie. Przykładem może być film "Dziewczyna z igłą" w reżyserii Magnusa von Horna. To historia młodej kobiety, która w obliczu życiowych trudności odnajduje własną drogę, może stać się inspiracją dla wielu dojrzałych kobiet.
