Kulturalna jesień 2025. Wybraliśmy najciekawsze festiwale i wystawy w całej Polsce. Nudy nie będzie!

1. Muzeum Narodowe Kraków - Olga Boznańska - 10 września 2025 - 5 lipca 2026

Z okazji 160-lecia urodzin i 85-lecia śmierci Olgi Boznańskiej (1865–1940) Muzeum Narodowe w Krakowie pokaże kilkadziesiąt prac malarki ze swojej kolekcji. W czasach, gdy kobiet nie przyjmowano na wyższe uczelnie artystyczne, Boznańska do perfekcji opanowała malarskie rzemiosło, wypracowała własny styl, aktywnie uczestniczyła w życiu wystawienniczym. Zdobyła powszechne uznanie jako portrecistka oraz jako autorka wielu obrazów z martwą naturą. 

2. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej i Sztuk Wizualnych Mózg - Bydgoszcz - 12–20 września 2025

We wrześniu Bydgoszcz ponownie stanie się gospodarzem Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej i Sztuk Wizualnych – Mózg Festival, jednego z najważniejszych interdyscyplinarnych wydarzeń w Polsce. Festiwal od lat łączy muzykę współczesną, eksperymentalne poszukiwania dźwiękowe oraz sztuki performatywne i wizualne. Hasłem tegorocznej edycji jest „Do Not Forget To Keep Your Mind Clear”, a koncerty, spektakle i prezentacje odbywać się będą w kilku przestrzeniach miasta: Teatrze Polskim, Młynach Rothera, Galerii Miejskiej bwa oraz w klubie Mózg – legendarnym miejscu bydgoskiej awangardy.

Wśród artystów zaproszonych do udziału znaleźli się m.in. Angela Wai Nok Hui, Tomaž Grom, Anthony Pateras, Jullien Desprez, The Sheperds of Cats, Robert Piotrowicz i MI-EL. Nowością programu będzie sekcja Preludium – trzydniowe warsztaty poświęcone improwizacji jako formie komponowania w czasie rzeczywistym, zakończone wspólnym koncertem uczestników i prowadzących.

3. Desa Unicum Warszawa - "Sztuka kobiet" - od 13 września

We wrześniu 2025 roku DESA Unicum inauguruje stałą platformę edukacyjną i wystawienniczą "Sztuka kobiet", poświęconą promocji i przywracaniu miejsca twórczości artystek w historii sztuki. Projekt otworzy pięć wystaw, panele dyskusyjne, oprowadzania i wydarzenia towarzyszące – w tym symboliczne świętowanie urodzin Olgi Boznańskiej, ikony artystycznej emancypacji kobiet. W ramach ekspozycji zobaczymy prace ponad 100 artystek – od pionierek malarstwa polskiego, takich jak Anna Bilińska-Bohdanowicz, Zofia Stryjeńska czy Mela Muter, po współczesne twórczynie, w tym Agatę Bogacką, Anetę Grzeszykowską i Natalię Lach-Lachowicz. Ważną wystawą będzie "Olga Boznańska i Pionierki Malarstwa Polskiego", ukazująca prace artystek, które od końca XVIII wieku torowały drogę kolejnym pokoleniom. A to nie jedyna ekspozycja. Będą jeszcze m.in.: "Feminizm i Sztuka Kobiet" – prezentująca twórczość awangardowych i współczesnych artystek, "Design. W stronę kobiet" – poświęcona projektantkom redefiniującym wzornictwo, "Triumf Art Déco. Paryż. Warszawa. Zakopane" – przypominająca setną rocznicę sukcesu Zofii Stryjeńskiej na wystawie światowej, "Julia Keilowa. Projektantka Polskiej Nowoczesności" – poświęcona ikonie polskiego designu.

4. Vintage Photo Festival Bydgoszcz i Toruń - 19 września – 19 października 2025

Tegoroczny Vintage Photo Festival, który rozpocznie się 19 września, odbywa się pod hasłem „Przenikanie”. Motyw przewodni stanowi zaproszenie do refleksji nad współczesną rolą fotografii w świecie, gdzie granice między dokumentem a artystyczną kreacją coraz bardziej się zacierają. Organizatorzy podkreślają tempo, w jakim powstają dziś obrazy – nierzadko generowane przy wsparciu sztucznej inteligencji – i zwracają uwagę na znaczenie klasycznych technik fotograficznych, przypominających o pierwotnej funkcji medium: rejestrowaniu rzeczywistości i zatrzymywaniu ulotnych chwil.

Program festiwalu obejmuje wystawy, spotkania z twórcami i wydarzenia towarzyszące organizowane zarówno w Bydgoszczy, jak i w Toruniu. Publiczność będzie mogła zobaczyć zarówno retrospektywne przeglądy, jak i prace współczesnych artystów podejmujących temat pamięci, historii oraz emocjonalnej siły fotografii. Wśród szczególnych propozycji znalazła się wspólna ekspozycja fotografii Alice Springs i Helmuta Newtona – portretów, autoportretów oraz zdjęć ikon sztuki i mody XX wieku. Zaprezentowany zostanie również wybór fotografii rodziny Witkiewiczów – przede wszystkim Stanisława i Witkacego – obejmujący portrety, pejzaże oraz eksperymenty formalne z kompozycją i światłem.

5. Warszawski Art Box Experience - Romantyczny Chopin - 19 września - 31 stycznia 2026

Chopina nigdy dosyć. Wystawa "Romantyczny Chopin" to poruszająca, multisensoryczna podróż przez życie Fryderyka Chopina, skupiająca się na jego młodości w Warszawie oraz jego powiązaniach z innymi znanymi twórcami z epoki oraz jego więziach rodzinnych i przyjacielskich, które miały ogromny wpływ na jego twórczość. Ramię w ramię z premierą filmu "Chopin", który otwiera festiwal filmowy w Gdyni.

6. Craftica Gallery Warszawa - Zofia Sobolewska Ursic "Natura jest świątynią” - 19 - 29 września

Zofia Sobolewska Ursic porusza się między rzemiosłem, designem i rzeźbą. "Natura jest świątynią" to pierwsze słowa wiersza „Correspondances” Charlesa Baudelaire’a. Wystawa eksploruje kontrasty – organiczność i geometrię, surowość i dekoracyjność, tradycję i współczesność. Artystka rozszerza zastosowanie słomy jako materiału dekoracyjnego na formy trójwymiarowe, wydobywając z niej rzeźbiarskie właściwości oraz subtelną wrażliwość na światło. Obiekty utrzymane są w stonowanej, naturalnej palecie barw, a florystyczne motywy zostają przetworzone w poetycki i metaforyczny sposób. To wyjątkowa refleksja nad rolą ornamentu, wartościami rzemieślniczymi oraz sposobami redefiniowania form użytkowych w kontekście sztuki współczesnej.

7. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni - 22-27 września

Fani polskiego kina czekają na to wydarzenie cały rok. To jedna z najstarszych imprez filmowych w Europie, promująca na tak wielką skalę rodzimą kinematografię. Istnieje od 1974 roku, do roku 1986 FPFF organizowany był w Gdańsku, następnie jego siedzibą stała się Gdynia, a centrum festiwalowym – Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej. Co roku widzowie FPFF – bardzo często jako pierwsi w Polsce – mogą zapoznać się z najnowszymi polskimi produkcjami. 

8. Bunkier Sztuki Kraków - 3 wystawy na jubileusz - 24 września 2025 – 4 stycznia 2026

Rok 2025 to dla Bunkra Sztuki czas szczególny – galeria świętuje swoje 60-lecie, z czego dokładnie trzy dekady działa już pod obecną nazwą. Z tej okazji przygotowano program jubileuszowy "Bunkier 60/30", którego kulminacją będą trzy wystawy otwarte pod koniec września. Pierwsza z nich – "Ruch, który wraca do ciała", kuratorowana przez Martę Lisok i Agnieszkę Sachar – podejmuje temat cielesności jako narzędzia badania przestrzeni i analizy procesów percepcji, prezentując wybrane prace z kolekcji instytucji. Druga – "Bunkier. Historia aktywna", opracowana przez Magdę Ujmę – przygląda się dziejom galerii poprzez archiwalne fotografie i dokumenty, akcentując nie tyle budynek, co społeczność i środowisko artystyczne, które tworzyły jej tożsamość. Trzecią propozycją jest ekspozycja Marty Anny Raczek-Karcz "Grafiozbiór albo migotliwy urok konfiguracji", poświęcona zbiorom grafik Bunkra Sztuki i ich znaczeniu w historii instytucji.

9. The Mystery of Banksy - Warszawa Soho - od 10 października

Banksy – twórca graffiti i malarz pochodzący z Bristolu – zdobył międzynarodową rozpoznawalność, zachowując przy tym aurę tajemnicy i anonimowości. Jego prace, niemożliwe do przeoczenia, prowokują do dyskusji o granicach sztuki i regularnie goszczą na pierwszych stronach gazet. The Mystery of Banksy – A Genius Mind to wyjątkowa wystawa, na której zgromadzono ponad 150 prac artysty. Ekspozycja w warszawskim Soho nie tylko pokazuje historię jego najsłynniejszych dzieł, ale też zachęca widza, by sam zaczął wpływać na świat poprzez sztukę. Na potrzeby tego wydarzenia zaprezentowano szeroki wachlarz form – od graffiti, przez fotografie i rzeźby, aż po instalacje wideo czy wydruki na tak różnych materiałach, jak płótno, tkanina, aluminium, FOREX czy pleksi. 

10. Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi - Międzynarodowe Triennale Tkaniny 11 października 2025 – 3 maja 2026

Międzynarodowe Triennale Tkaniny to jedno z najważniejszych wydarzeń w świecie sztuki włókna, mające już ponad pół wieku tradycji. Od pięćdziesięciu lat przyciąga artystów z całego globu, którzy badają potencjał tkaniny jako medium – jej formę, znaczenia i miejsce w dyskursie artystycznym. Najbliższa edycja stanie się okazją do podsumowania tej historii oraz refleksji nad rolą, jaką wydarzenie odegrało w rozwoju sztuki tekstylnej. Triennale przebiegać będzie pod hasłem „Dekonstrukcja/Rekonstrukcja”. W programie znajdą się międzynarodowy konkurs, wystawa prezentująca wybrane prace, a także bogaty cykl wydarzeń towarzyszących: od pokazów artystów z Afryki, przez dyskusje panelowe, po warsztaty i spotkania z twórcami.

11. Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu - Radek Szlaga z gościnnym udziałem grupy Penerstwo, Pan Pan RDK 18 września – 2 listopada

W poznańskim Arsenale otwarta zostanie monograficzna wystawa Radka Szlagi, przygotowana we współpracy z dawnymi członkami i członkiniami kolektywu Penerstwo. Ekspozycja zatytułowana "Pan Pan RDK", kuratorowana przez Julię Marchand, ukazuje artystę jako "dobrego, złego chłopca" – twórcę, którego praktyka łączy w sobie grozę i humor przeszłości z refleksją i dojrzałością. Radek Szlaga (ur. 1979) – malarz i artysta multimedialny, jest absolwentem poznańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był współtwórcą grupy Penerstwo, uznawanej za jedno z najważniejszych zjawisk młodej sztuki w Polsce po 2000 roku.

12. Warszawa Muzeum Sztuki Nowoczesnej Kwestia kobieca: 1550–2025 - 21 listopada – 4 maja

W drugiej połowie listopada w Warszawie otwarta zostanie „Kwestia kobieca: 1550–2025” – imponująca, herstoryczna wystawa kuratorowana przez Alison M. Gingeras. Ekspozycja obejmie pięć stuleci twórczości artystek – od Artemisii Gentileschi po Marlene Dumas – ukazując ciągłość i różnorodność kobiecej perspektywy w sztuce.

Projektowi towarzyszyć będzie „Miasto kobiet”, złożone z czterech odrębnych części przygotowanych przez Julię Bryan-Wilson, Michalinę Sablik i Verę Zalutską, Karolinę Gembarę oraz Wiktorię Szczupacką. Każda z nich skupi się na innym wymiarze i tradycji sztuki feministycznej, tworząc wielogłosową narrację o doświadczeniu kobiet w kulturze. Rok w Muzeum Sztuki Nowoczesnej zamknie kolejna aukcja charytatywna, organizowana wspólnie z Towarzystwem Przyjaciół MSN i Fundacją Ocalenie. Dochód ze sprzedaży prac polskich i zagranicznych artystek oraz artystów zostanie przeznaczony na wsparcie osób w kryzysie uchodźczym.

13. Warsaw Gallery Weekend 2025 19–21 września

Kolejna edycja Warsaw Gallery Weekend odbędzie się w odświeżonej formule – z podziałem na główny program i sekcję WGW+, w ramach której zaprezentują się zarówno galerie warszawskie, jak i te zaproszone gościnnie.

Wśród solowych pokazów młodych artystek i artystów szczególnie warto zwrócić uwagę na wystawę Ant Łakomsk w galerii Turnus. Artystka podejmie temat autoreprezentacji, prezentując obrazy w aranżacji stworzonej wspólnie z Zuzanną Kozłowską, inspirowanej twórczością Williama Morrisa, Carlo Scarpy i Marca Camille Chaimowicza. Polana Institute pokaże tekstylne obiekty Jana Bačyńskiego z lat 2022–2025, powstałe w kontekście jego przymusowego przesiedlenia po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. W galerii WHOISPOLA zobaczymy wystawę Julii Woronowicz, opartą na fikcyjnym dzienniku nastoletniej królowej, który staje się metaforą transformacji okresu dojrzewania.

Ważnym wydarzeniem będzie prezentacja nowych prac Romana Stańczaka w galerii Stereo – pierwsza od czasu spektakularnego projektu z Biennale w Wenecji w 2019 roku. Fundacja Galerii Foksal pokaże najnowsze obrazy Agaty Słowak, Gunia Nowik Gallery – prace Agaty Bogackiej, a we Wschodzie zaprezentowane zostaną obiekty Cezarego Poniatowskiego. Aleksandra Waliszewska przygotuje swoją pierwszą solową wystawę w galerii Dawid Radziszewski, po dołączeniu do jej programu artystycznego.

Nie zabraknie również klasyków. Olszewski Gallery przedstawi obrazy Wojciecha Fangora z przełomu lat 40. i 50., osadzone w kontekście sporów o realizm powojenny na wystawie Socmodernizm kuratorowanej przez Piotra Polichta. W galerii Raster ekspozycja Ludzie zestawi dokumentalne fotografie Zofii Rydet z malarskimi portretami Edwarda Dwurnika, tworząc obraz codzienności polskiej prowincji poza głównym nurtem polityki i ideologii.

 

14 Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień - 19-28 września

Tegoroczny program podzielony został na sześć nurtów: nurt główny, Warszawska Jesień Klubowo, Mała Warszawska Jesień, Warszawska Jesień – Konteksty, pasmo międzyfestiwalowe połączone w cykl (HerSounds z festiwalami Sonics & Scenics i HER Docs Film Festival oraz "Labowa Jesień" z Hashtag Lab), a także wydarzenia towarzyszące. Odbędą się ponadto spotkania z artystami, warsztaty dla młodych kompozytorów oraz audycje Festiwalowego Radio Internetowego. W centrum tej edycji znajdzie się inaugurująca Festiwal premiera opery Najlepsze miasto świata. Opera o Warszawie Cezarego Duchnowskiego, zamówienie Miasta Stołecznego Warszawa na rocznicę powojennego oswobodzenia zniszczonej stolicy z niemieckiej okupacji. W tym roku festiwal odbędzie się pod hasłem "Prześwit". Dyrektor WJ, Jerzy Kornowicz, słowem kluczem do tej edycji jest "Prześwit" –  symbol nowego etapu, otwarcia i szansy. 

15. FRINGE Warszawa 2025 24–28 września

Coraz wyraźniejszy podział pomiędzy komercyjną a niezależną sceną galeryjną znajduje w tym roku odzwierciedlenie również w kalendarzu. Po raz pierwszy czwarta edycja FRINGE odbędzie się w innym terminie niż Warsaw Gallery Weekend – od 24 do 28 września.

W ubiegłym roku w programie znalazło się aż 80 projektów wystawienniczych – od galerii i przestrzeni typu artist-run, przez pracownie i prywatne mieszkania, aż po kioski, cukiernie i garaże. Tegoroczna odsłona zapowiada się jeszcze bardziej różnorodnie: FRINGE poszerza formułę, obejmując kolejne inicjatywy i wprowadzając premierowy program performatywny. Każdego wieczoru w Warszawskim Obserwatorium Kultury zaprezentowane zostaną dwa performanse, tworząc nowy, istotny wymiar wydarzenia.

16. Warszawski Festiwal Filmowy - 10-19 października

Coroczna radość z zanurzenia się w filmowych opowieściach już 10 października w stolicy. Od czterdziestu lat Warszawski Festiwal Filmowy promuje kino, które łączy ludzi, pobudza do myślenia i zostaje w pamięci. To przestrzeń wolności twórczej, rozmowy i filmów poruszających ważne tematy — miejsce, gdzie spotykają się historie, które naprawdę mają znaczenie.

17. Toruń Energa Camerimage - Międzynarodowy Festiwal Filmowy - 15 - 22 listopada

To jedno z najważniejszych wydarzeń na świecie poświęconych sztuce operatorów filmowych, które co roku przyciąga twórców, profesjonalistów i pasjonatów kina z całego globu. Festiwal każdego roku jest miejscem spotkań z wybitnymi twórcami kina. W poprzednich edycjach gościli tu m.in. Steve McQueen, Edward Lachman, Cate Blanchett, Jon M. Chu, Alfonso Cuarón, Agnieszka Holland, Krzysztof Kieślowski, Quentin Tarantino, Roman Polański, David Lynch, Ridley Scott, Denis Villeneuve, Paweł Pawlikowski, Wim Wenders i wielu innych. 

18. Gdańsk Inside Seaside 2025 - 8-9 listopada

Inside Seaside to niezrównane muzyczne doświadczenie, które łączy festiwalowy klimat z komfortem przestrzeni zamkniętej. W 2025 roku, jego trzecia edycja odbędzie się 8–9 listopada w przestronnych halach AmberExpo w Gdańsku. To największy festiwal muzyki indoorowej w Polsce, który w 2024 roku przyciągnął blisko 18 000 uczestników. W tym roku będą trzy sceny pełne różnorodnych brzmień – od rocka, przez elektronikę, po folk i eksperymenty. Dodatkowo: strefa Radia 357, silent disco, projekcje filmowe, wystawy, strefy tematyczne i kulinarne. W rolach głównych: Franz Ferdinand, Royel Otis, oraz King Gizzard & The Lizard Wizard z wyjątkowym występem wraz z Polską Filharmonią Bałtycką. Będzie też energetyczny Altın Gün, popowa fenomen z Norwegii Sigrid, post-punkowy duet The Kills, brytyjska kapela Deadletter, punkowa para The Pill oraz folkowe brzmienia od Liana Flores. Nie zabraknie polskich akcentów: Natalia Przybysz, Fisz. Emade Tworzywo, Baasch, Ofelia, Pink Freud, YANA, Matylda/Łukasiewicz, Marcin Masecki & Boleros, Seweryn z zespołem, Metro, Cinnamon Gum i Kosmonauci. Inside Seaside 2025 to unikalny festiwalowy miks — duże nazwiska, różnorodność brzmień i szerokie zaplecze kulturowe pod jednym dachem, nad morzem. Idealna propozycja na muzyczną ucztę w chłodny listopadowy weekend.