Arogancja i mania wielkości człowieka doprowadziły do tego, że dziś nasz świat jeśli chodzi o różnorodność form życia jest bardzo ubogi. Doprowadziliśmy do nieodwracalnego wyginięcia wielu gatunków, a zasoby naturalne są na wyczerpaniu. Na szczęście ocknęliśmy się – miejmy nadzieję – w porę i zmądrzeliśmy na tyle, by przestać panować nad zwierzętami, tylko się od nich uczyć.
„Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii”, Éric Baratay
Książka obecna na rynku od dawna, ale jakimś cudem mało popularna. A prawda jest taka, że powinien przeczytać ją każdy. Autor, francuski historyk, w całkiem odmienny sposób spojrzał na dzieje cywilizacji, uwalniając je od antropocentrycznego punktu widzenia. Jego historia świata to historia kontaktów zwierząt z człowiekiem, które przez tysiąclecia opierały się na wykorzystywaniu ekonomicznym (praca zwierząt), okrucieństwie (np. aż do drugiej połowy XX wieku nawet najbardziej dotkliwe operacje przeprowadzano u zwierząt bez znieczulenia) i gatunkowym (hodowle i selekcje mające na celu uzyskanie osobników o pożądanych cechach, często oznaczające dla zwierząt poważny dyskomfort i skrócenie długości życia). Nie jesteśmy jako ludzkość tacy świetni, jak nam się wydaje. Na szczęście zwierzęta uczą nas – co widać zwłaszcza w ostatnich dziesięcioleciach – bardziej ludzkich zachowań. I o tym w tej książce także jest mowa.
Wydawnictwo W podwórku, 2014
„Duchowe życie zwierząt”, Peter Wohlleben
Wohlleben otworzył przed nami świat natury już w „Sekretnym życiu drzew”. Teraz oswaja nas ze zwierzętami, a właściwie z zachowaniami, które – jak sądziliśmy – są zarezerwowane dla ludzi. Konie się wstydzą, łanie przeżywają żałobę, koguty okłamują kury, a dzikie zwierzęta nie dają się oswoić nie dlatego, że są głupie, tylko dlatego, że są mądre i nade wszystko kochają wolność i niezależność. Autor udowadnia, że w sferze uczuć ludzie i zwierzęta są do siebie bardzo podobni.
Otwarte, 2017
„Sekretne życie zwierząt”, Andrzej G. Kruszewicz
Lekarz weterynarii, miłośnik oraz znawca zwierząt i ich zwyczajów, od wielu lat dyrektor Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie, opowiada o zwierzęcych relacjach – w rodzinie, stadzie i w parze. Podaje arcyciekawe przykłady wierności na całe życie i skoków w bok, a nawet haremów, dowiadujemy się, jak zwierzęta dbają o swoich partnerów, kim naprawdę są samce alfa i jaka jest ich rzeczywista pozycja w społeczności. A przy okazji wyjaśnia, czy te wszystkie kotki, myszki, misie, osły, barany, małpy, hieny, muły i inne zwierzęce porównania, które w założeniu mają określać charakter człowieka, jego intencje czy związki między ludźmi, są trafne.
Dom Wydawniczy Rebis, 2020
„Myśliwce. Życie ptaków drapieżnych”, Konrad Malec
Przyzwyczailiśmy się myśleć, że ptak drapieżny to orzeł bielik. Tymczasem jest on leniem i oportunistą, a prawdziwe drapieżniki to m.in. jastrzębie, krogulce, kanie, sokoły wędrowne. Mają sekrety, o których ludziom się nie śniło, na przykład dlaczego tak trudno odróżnić je po głosie lub do czego służy czuły dziób. Autor wyjaśnia, że ich ponura sława zabójców jest mocno przesadzona i tak naprawdę ze względu na to, że są sprzymierzeńcami ludzi, powinny cieszyć się naszym uznaniem i ochroną.
Czarne, 2020
„Poza słowami. Co myślą i czują zwierzęta”, Carl Safina
Lata obserwacji w terenie, m.in. słoni w Parku Narodowym Amboseli w Kenii i wilków w Yellowstone w USA oraz najnowsze odkrycia dotyczące mózgu łączą się w tej książce w przepiękną opowieść o uczuciach. Zwierzęta czują nie tylko miłość, przywiązanie czy strach, ale także złość, żałobę i empatię. Podobieństwa między nimi a ludźmi stawiają pytanie o miejsce ludzkości w świecie, a także skłaniają do zastanowienia się nad nowymi zasadami, na jakich powinno odbywać się współistnienie gatunków.
Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2018
