Czym jest fundacja rodzinna? Czemu służy? Jakie korzyści daje przedsiębiorcom? – opowiada Beata Majewska, dyrektor zarządzająca Pionu Wealth Management w Banku BNP Paribas.
Jak osoby prowadzące rodzinny biznes mogą zabezpieczyć swój majątek?
Beata Majewska: W maju ubiegłego roku weszła w życie ustawa o fundacji rodzinnej. Jej podstawowym celem jest gromadzenie rodzinnego majątku w ramach jednego podmiotu, zabezpieczenie go przed nieplanowaną sukcesją, rozdrobnieniem i wpływem osób trzecich. Fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą nakierowaną na zachowanie lub pomnożenie posiadanego majątku (zakres dozwolonej działalności został określony w ustawie). Może wynajmować nieruchomości, przystępować do spółek prawa handlowego/funduszy inwestycyjnych w kraju i za granicą, nabywać i zbywać papiery wartościowe, dokonywać obrotu walutami w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej czy udzielać pożyczek spółkom kapitałowym, w których posiada udziały lub akcje. Jeśli dochody pochodzące z takich aktywności są wygenerowane w ramach ww. działalności dozwolonej, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym tak długo, jak są reinwestowane w ramach fundacji rodzinnej.
Kto zakłada fundacje rodzinne?
Fundacje zakładają głównie osoby świadome korzyści, jakie z tego płyną, zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Fundatorzy chcą ochronić majątek przed rozdrobnieniem i podziałem na skutek spadkobrania oraz zabezpieczyć beneficjentów. Z kolei młode osoby, które sprawnie rozwijają kolejne biznesy lub są w posiadaniu akcji bądź nieruchomości o znacznej wartości, najczęściej zakładają fundację, by pomnażać majątek.
Jakie korzyści daje fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to narzędzie pozwalające na zapewnienie ciągłości działania rodzinnych przedsięwzięć oraz zabezpieczenie ich przed nieplanowaną sukcesją, rozdrobnieniem i wpływem osób trzecich. Ponadto fundacja rodzinna pozwala na tworzenie struktur organizacyjnych w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie. Celem fundacji jest bowiem zarówno finansowe zabezpieczenie członków najbliższej rodziny (również w przypadku związków partnerskich i rodzin patchworkowych), jak i dbanie o wartości, które przyświecały fundatorowi przy jej założeniu.
Fundacja rodzinna daje możliwość uporządkowania dużego, rozproszonego majątku, a tym, którzy posiadają niestandardowe aktywa, pomoże ograniczyć ryzyko ich rozdrobnienia bądź sprzedaży majątku przez spadkobierców.
Czy fundacja rodzinna pomaga przebrnąć przez proces sukcesji?
Tak, fundacja rodzinna porządkuje sprawy związane z dziedziczeniem majątku. Jeśli chodzi o sukcesję, działa szerzej niż testament, dzięki szczegółowym zapisom pozwala uniknąć późniejszych konfliktów między spadkobiercami. Fundacja rodzinna pozwala bowiem na ułożenie sukcesji w sposób odmienny, niż wynika to z zasad prawa spadkowego. Wprowadzenie rodzinnego majątku do fundacji rodzinnej oznacza bowiem, że ten majątek nie podlega standardowemu dziedziczeniu, co w wielu przypadkach prowadziłoby do jego rozdrobnienia pomiędzy spadkobierców. Jest to więc doskonałe zabezpieczenie biznesu przed rozpadem, gdy spadkobiercy mogą mieć różne wizje jego przyszłości.
Czy fundacja rodzinna może wspierać rodzinny biznes?
Oczywiście – konieczne jest jednak przygotowanie dobrze przemyślanego statutu, dostosowanego do potrzeb danej rodziny, odzwierciedlającego cele, potrzeby oraz wartości, którymi kierują się w życiu fundatorzy i które chcieliby przekazać kolejnym pokoleniom – z uwzględnieniem i poszanowaniem również ich potrzeb i wartości, często odmiennych od tych prezentowanych przez fundatorów. W konsekwencji zapisy w statucie lub w dokumentach wewnętrznych fundacji rodzinnej mogą stwarzać warunki i czynniki motywujące zarówno dla obecnego pokolenia, jak i następców tak, aby chcieli kontynuować pomnażanie rodzinnego majątku.
O co powinna zadbać fundacja rodzinna, by sprawnie realizować cele inwestycyjne?
W tym celu warto skorzystać z usług profesjonalnego i doświadczonego partnera, takiego jak BNP Paribas Wealth Management, który jest częścią międzynarodowej, stabilnej Grupy BNP Paribas z 200-letnią historią i doświadczeniem. Od ponad 10 lat BNP Paribas Wealth Management w Polsce wspiera klientów w kwestiach związanych z planowaniem majątkowym przez specjalistów przeznaczonych tylko do tego obszaru, z wykształceniem prawniczym. Możemy poszczycić się mianem prekursorów usługi family office na polskim rynku. Dysponujemy jedną z najbogatszych ofert produktów i usług inwestycyjnych w Polsce, która jest dostępna dla fundacji rodzinnych, w tym jako jedyni na rynku kierujemy naszą ofertę do podmiotów w organizacji, tj. jeszcze przed zarejestrowaniem przez sąd.
Czy bank może partnerować przedsiębiorcom w procesie planowania sukcesji?
Planowanie sukcesji to proces, który ma zabezpieczyć firmę w taki sposób, aby wysiłek kilkudziesięciu lat pracy włożonej w jej budowanie nie został zaprzepaszczony. Fundacja rodzinna nie jest stworzona z myślą o właścicielu firmy rodzinnej, jej celem jest rozwój i pomnażanie majątku firmowego i rodzinnego, a także zabezpieczenie przyszłych pokoleń. Bank może wspierać w zakładaniu i prowadzeniu fundacji rodzinnej, ale może też być partnerem, który sprawnie przeprowadzi klienta przez proces sukcesji. Rolą banku jest doradztwo, rozpoznawanie potrzeb klienta oraz towarzyszących im wyzwań, znajdowanie rozwiązań. Wielu naszych klientów zaufało nam w kwestiach zarządzania majątkiem prywatnym i chcą, aby zarządzanie ich majątkiem firmowym było przedłużeniem zarządzania majątkiem prywatnym. Mogą liczyć na fachowe doradztwo na każdym etapie procesu sukcesji, również przy sprzedaży przedsiębiorstwa. Jako jedyni w Polsce prowadzimy rachunki escrow dla klientów indywidualnych, które zabezpieczają ich przy dużych i skomplikowanych transakcjach, np. sprzedaży biznesu nowemu inwestorowi.
Na jakie dodatkowe korzyści mogą liczyć klienci BNP Paribas Wealth Management, którzy zakładają fundację rodzinną?
Do najważniejszych usług i udogodnień związanych z obsługą fundacji rodzinnej w BNP Paribas Wealth Management – również tych w organizacji – należy m.in. obsługa aktywów płynnych: lokat terminowych i funduszy inwestycyjnych oraz negocjowane kursy walut. To także dostęp do Biura Maklerskiego Banku BNP Paribas, który umożliwia inwestowanie na giełdzie polskiej i zagranicznej, jak również korzystanie z usług doradztwa inwestycyjnego i zarządzania portfelowego (Discretionary Portfolio Management – DPM). Otaczamy klientów opieką wysoko wykwalifikowanych doradców, z którymi współpracują maklerzy, dealerzy, eksperci ds. inwestycji. Nasi klienci mogą skorzystać z konsultacji w ramach bezpłatnej usługi Wealth Planning, świadczonej przez ekspertów BNP Paribas Wealth Management w zakresie oferty dla fundacji rodzinnej. Na majątek klienta patrzymy holistycznie, a z jego rodziną jesteśmy na pokolenia.