Składnik perfum, który najbardziej zapada w pamięć? Rzadko kiedy chodzi o jedną ingrediencję, to raczej finezyjnie skomponowana całość, która ulubieńca zgrabnie uwydatnia. To uczucie zna każda z nas: mijamy na ulicy nieznajomą, która zostawia za sobą tak oszałamiający woal zapachu, że mimo nieśmiałości i poczucia niezręczności zaczepiamy ją i pytamy, czym pachnie. Posiadłszy sekret, skrupulatnie studiujemy skład genialnej kompozycji i łapiemy się na tym, że oto jest i to na samym szczycie zapachowej piramidy: ulubiony składnik perfum, który choć otoczony całkiem innymi nutami, wodzi za nos także i w bukiecie naszego ukochanego flakonu. Podpowiadamy, który składnik perfum sprawia, że wstrzymujemy z zachwytu oddech i jakim pozycjom z jego dodatkiem warto bliżej się przyjrzeć.
Spis treści
Nie ma lepszego sposobu na to, by podnieść sobie wibrację, dodać pewności siebie czy po prostu sprawić sobie przyjemność, niż sięgając po ulubiony flakon perfum. Do tego zapachy mają moc przenoszenia w czasie i potrafią jak za dotknięciem różdżki przywołać ukryte w zakamarkach pamięci wspomnienia i przywołać związane z nimi emocje.
Poza tym perfumy są trochę jak nasza wizytówka – zapach mówi o nas wiele jeszcze zanim sami zdecydujemy się cos powiedzieć, wysyłając komunikat dużo silniejszy niż tysiąc słów. Dodatkowo, oddziałując na emocje, potrafi zręcznie manipulować tym, jak odbiera nas otoczenie i wpływać na jego reakcje w taki sposób, jak tego oczekujemy, kreując nas – jeśli akurat tego sobie życzymy - na trochę odważniejszych, bardziej stanowczych czy tajemniczych, niż w rzeczywistości jesteśmy.
Wreszcie, perfumy potrafią ubierać lepiej niż najdroższa kreacja. Nie bez kozery i nie bez nuty kokieterii Marilyn Monroe mawiała, że sypia odziana jedynie w rozpylony w powietrzu woal Chanel No.5, czyniąc ten zapach marzeniem tysięcy kobiet. Ale co ciekawe, choć to właśnie ten flakon w opinii wielu kobiet uosabia klasykę perfumiarstwa w najpiękniejszym i najwdzięczniejszym wydaniu, wcale nie jest najdroższą pozycją wśród luksusowych zapachowych dóbr. Z pewnością za to można potraktować go jako początek fascynującej przygody z luksusowymi zapachami z najwyższej półki, zbudowanymi wokół najciekawszych i najbardziej urzekających składników perfum.
Składnik perfum: neroli, róża majowa, jaśmin i aldehydy w zapachu Chanel N°5
Warto przy tym wyjaśnić, że na wysoką cenę luksusowych perfum, bo te faktycznie potrafią osiągać zawrotne kwoty (najdroższy flakon perfum kosztuje… ponad milion dolarów!) wpływa nie tylko, jak często błędnie się zakłada, marka czy kosztowna kampania reklamowa z udziałem znanych gwiazd, ale przede wszystkim skład.
Najznakomitsze luksusowe kompozycje powstające w laboratoriach wybitnych "nosów" to miks wyszukanych ingrediencji, których pozyskanie, a następnie przygotowanie do użycia w perfumach wymaga ogromnych nakładów finansowych. I choć zgodnie z trendami w perfumiarstwie twórcy często koncentrują wokół podobnych nut, jakość surowców oraz ich pochodzenie (naturalne lub syntetyczne) w poszczególnych kompozycjach mogą się od siebie znacznie różnić.
Jednym z nich jest popularny i szalenie lubiany oud, czyli składnik perfum symbolizujący bogactwo bliskowschodniego świata. Warty półtora razy więcej niż złoto (!) i nazywany, nomen omen, płynnym złotem sprawia, że kompozycja z jego dodatkiem trzyma się na skórze nawet do 12 godzin. Pierwsze wzmianki o nim pojawiły się już w indyjskich Wedach. Dziś wykorzystywany jest do tworzenia perfum i i kadzideł. Jego pozyskiwanie jest równie zaskakujące i niespotykane jak sposób, w jaki pracuje na skórze: drzewo agarowe zainfekowane rzadkim rodzajem pleśni w geście obrony produkuje ciemną wonną żywicę, która z czasem twardnieje, zmieniając się właśnie w klejnot perfumiarstwa. I chociaż w południowo-wschodniej Azji istnieją plantacje drzew agarowych powstałe właśnie z myślą o wykorzystaniu go w przemyśle perfumeryjnym na szerszą skalę, najcenniejszy oud to ten występujący naturalnie.
Oud, czyli jeden z najdroższych składników perfum ceniony jest jednak przede wszystkim za to, jak rozwija się kompozycji: w zależności od tego, w jakim towarzystwie się pojawia, może przyjmować bardziej drzewny charakter, innym razem zaskakując balsamicznymi, słodkawo-dymnymi czy nawet lekko waniliowymi akordami tworzącymi zmysłową, hipnotyzującą bazę najznakomitszych luksusowych perfum.
Nieluksusowy, bo naturalna ambra to szarobrunatna substancja powstająca z wydzieliny przewodu pokarmowego kaszalota na skutek niestrawności. Wydalana przez niego w postaci bryły o kruchej strukturze wielkości od kilograma do nawet dwudziestu, jest wyławiana lub zbierana z plaż u wybrzeży Australii, Nowej Zelandii i Nowej Kaledonii, jeśli morze wyrzuciło ją na brzeg. To właśnie ta najdłużej smagana wiatrem i nasiąknięta morską solą zyskiwała największą wartość, nabierając słodkawych żywicznych nut.
To „niechlubne” pochodzenie nie przeszkadzało ambrze być jedną z najbardziej pożądanych wonnych substancji, które wykorzystywano w perfumach. Dziś do komponowania luksusowych pachnideł najczęściej stosuje się jej syntetyczny odpowiednik w postaci np. ambroksanu, jako że wysoki popyt na nią wynikający z jej uzyskiwanych po odpowiedniej technologicznej obróbce wyjątkowych olfaktorycznych zalet oraz rzadkości występowania narażał zwierzęta na wyginięcie (w niektórych rejonach zabijano je, by pozyskać ambrę). Choć dziś jest to gatunek objęty ochroną, a naturalne pozyskiwanie „produkowanej” przez kaszaloty substancji podlega ścisłej kontroli, ambra wytwarzana w laboratorium niczym nie ustępuje tej naturalnej, zapewniając kompozycjom z jej dodatkiem niepowtarzalnej zmysłowej nuty.
Jaśmin, czyli przedstawiciel uwielbianej przez kobiety grupy białych kwiatów, jest jednym z chętniej wykorzystywanych przez perfumiarzy drogich składników perfum. Jest więcej niż jeden gatunek jaśminu (choć ten najbardziej popularny to jaśmin Sambac) i więcej niż jedno jego oblicze. W kompozycji potrafi pokazać się w łagodniejszej, grzeczniejszej lekko kremowej wersji, ale także pod postacią odurzających upajających nut. Nazywany kwiatem nocy, bo właśnie po zachodzie słońca i wczesnym świtem rozwija pełnię swego zapachu i wtedy jest zbierany, potrafi stanowić najbardziej zmysłowy, narkotyczn akcent. Co ciekawe, podobnie jak róża, która w perfumach arabskich jest nie tylko główną bohaterką damskich, ale także męskich kompozycji, jaśmin znajdziemy również w lekkich orzeźwiających kolońskich kompozycjach dla panów.
Innym cennym składnikiem luksusowych perfum jest irys, przedstawiciel rodziny oliwkowatych, niesamowicie wielowymiarowy akord, który potrafi przyjemnie zaskakiwać. W zależności od tego, z czym się go połączy, ujawnia raz bardziej szorstki, skórzany czy nawet ziemisty charakter, innym razem uwydatniając kremowe, pudrowe, a nawet drzewne nuty. W damskich kompozycjach, bo to raczej składnik luksusowych perfum dla pań, chętnie łączy się go w drzewno-kwiatowo-piżmowe kompozycje. W rzadszej męskiej odsłonie można znaleźć go w połączeniu z przyprawami lub akordami gourmand. Zarówno symbolika kwiatów irysa wiążąca je z przyjaźnią, nadzieją, wiarą i mądrością, jak też złożony charakter jego zapachowych nut sprawiają, że po ten składnik luksusowych perfum sięgają najwięksi koneserzy.
Róża, czyli jeden z najpopularniejszych składników perfum, może być w nich dominującą nutą lub jednym z akcentów kwiatowych lub orientalnych kompozycji. Jako pierwsi różę uprawiali Chińczycy, ale olejek różany powszechnie destylowany był przede wszystkim w krajach Bliskiego Wschodu, w Indiach już w I wieku p.n.e. W perfumach wykorzystuje się najczęściej różę damasceńską oraz różę stulistną. Pierwsza z nich, hybryda róży francuskiej i róży piżmowej, pochodzi z Syrii i przybyła do Europy w trakcie wypraw krzyżowych, a jej nazwa pochodzi właśnie od Damaszku, czyli największego syryjskiego miasta. Ma niezwykle głęboki intensywny zapach i uwydatnia lekko słodkawe nuty. Z kolei drugi wspomniany składnik perfum zwany różą prowansalska lub majową powstał ze skrzyżowania róży damasceńskiej z różą francuską, dziką różą oraz róża piżmową. Pachnie nieco łagodniej od swej bliskowschodniej siostry i można w niej odnaleźć nuty miodu i zieleni i jest jedną z najkosztowniejszych perfumiarskich ingrediencji. Zarówno róża damasceńska jak i róża stulistna rosną tylko w uprawie – pierwsza z nich przede wszystkim w Bułgarii, druga – w Maroku, na terenach Francji i w Egipcie.
Piżmo, podobnie jak ambra, jest substancją odzwierzęcą. To rodzaj wydzieliny wytwarzanej przez piżmowca. Jego najbardziej wartościowa forma czyli piżmo czarne pochodzi od samic, ale ten składnik perfum można pozyskać także od innych zwierząt. Wielu perfumiarzy sięga także po jego syntetyczny zamiennik. Zapach piżmowy jest niemożliwy do pomylenia z żadnym innym: ciepłe, zmysłowe balsamiczne nuty nadają zapachom z jego dodatkiem niebywałej głębi i charakteru i to właśnie kompozycje z tym składnikiem perfum na pierwszym planie uważane są za najbardziej sensualne. Co ciekawe, piżmo, w zależności od tego, w jakim towarzystwie występuje, może zmieniać sie nie poznania: od cięższych akordów, przez pudrowe, aż po lżejsze pastelowe nuty.
Innym składnikiem perfum chętnie stosowanym w luksusowych perfumach damskich i męskich jest olejek z drzewa sandałowego. Pozyskiwany w procesie destylacji parowej ze starych, około 80-letnich drzew gatunku Santa Ium Album nadaje kompozycji orientalnego, ciepłego charakteru. Odurzająca, mięsiście kremowa nuta tego składnika perfum o silnie drzewnym brzmieniu lubiana jest przez perfumiarzy za łagodność, jaką roztacza nad innymi nutami i spokój, który wnosi do kompozycji: potrafi lepiej niż każdy inny dodatek poskromić ostre akordy drzewne i łagodnie zaokrąglić cięższą kadzidlaną bazę. To składnik luksusowych perfum chętnie łączony z nutami kwiatowymi, np. z różą damasceńską, z przyprawami, np. cynamonem czy kardamonem oraz, trochę na zasadzie kontrastu, z cytrusami, które pozwalają mu uwydatnić nieco kakaową naturę. Drzewo sandałowe w drogich perfumach zostawia długi ślad zapachowy i nie pozwala ani na chwilę o sobie zapomnieć. To także składnik perfum, który albo się kocha się miłością bezwzględną, albo całkowicie wyklucza z listy ulubionych nut.
Wetyweria, tropikalna wonna trawa, czyli kolejny uwielbiany przez pasjonatów pięknych zapachów składnik luksusowych perfum porasta tereny Indii, Indonezji i zachodniej Afryki. By uzyskać najlepsze walory zapachowe zbiera się ją między 12 a 24 miesiącem wzrostu. Co ciekawe, drogocenną zapachową esencję wetywerii, czy, jak często mówimy z angielskiego, wetiweru, uzyskuje się dzięki destylacji parowej, której poddaje się nie źdźbła, ale korzenie. Co więcej, suszy je nie na słońcu, które mogłoby pozbawić je pełni zapachu, ale w laboratorium. Niskiej lotności wetyweria zawdzięcza także inne zastosowanie: jest nie tylko cennym składnikiem luksusowych perfum, ale także utrwalaczem zapachu. Oprócz niezwykłej woni kompozycja z dodatkiem wetywerii zyskuje elegancji i szyku, a jego nieoczywiste drzewne oblicze osiąga pełnię w towarzystwie cytrusów, które podbijają jego aromatyczną zieleń i odświeżającą cytrusowość, a także z nutami „earthy” czy innymi akordami drzewnymi, które wydobywają jego dymny charakter.
Najcenniejsza (to druga po szafranie najdroższa przyprawa wykorzystywana w przemyśle perfumeryjnym) to wanilia Bourbon pochodząca z Madagaskaru i Reunion. Chociaż na co dzień znamy ją w formie suszonych brązowych lasek, w naturze występuje jako storczyk o oszałamiająco pięknych bladożółto-zielonych kwiatach i owocach w postaci zielonych lasek, które dzięki specjalistycznej obróbce gotowe są do wykorzystania przez „nosów”. Mówi się o niej, że jest słodką, łagodną nutą, ale wanilia to ten składnik luksusowych perfum, który potrafi przyjąć najbardziej nieoczekiwaną formę: jednym razem jako przyjemnie otulające otwarcie kompozycji, innym - w bardziej drapieżnej, pobudzającej nozdrza formie w sercu zapachu, by w wybranych flakonach uwidocznić się jako zaborczy, dominujący, niemal cieleśnie namacalny akcent upajającej kompozycji.
Składnik perfum: wanilia w ekstrakcie perfum Gris Charnel, BDK Parfums Paris, moodscentbar.com/pl
A który składnik perfum jest Waszym ulubionym?
