Toksyczne matki to temat niechętnie publicznie poruszany, bowiem relacje matek z córkami często są idealizowane. Jednak wiele córek uwikłanych jest w trudne lub wręcz toksyczne relacje ze swoimi matkami. Uciekając od cukierkowego obrazka relacji matek i córek, polecamy najciekawsze książki opisujące toksyczne matki i córki, które muszą poradzić sobie z tym trudnym dziedzictwem.
"Cieszę się, że moja mama umarła" Jeanette McCurdy
Już sam tytuł przykuwa uwagę, a fakt że tę autobiograficzną powieść napisała dawna gwiazda seriali Nickelodeona („iCarly”, „Sam i Cat”), Jeanette McCurdy, powoduje, że to jedna z najgłośniejszych książek ostatniego roku. McCurdy opisuje swoją relację z matką, której niespełnioną ambicją było zostać aktorką. A że rodzina McCurdy mieszkała w Kalifornii, udało jej się to pragnienie spełnić za pomocą swojej córki. Mała Net uczy się w domu, aby mieć czas uczęszczać na castingi, licznie zajęcia z tańca i aktorstwa. Ukochana mama w pełni oddaje się byciu jej menadżerką, ignorując przy tym nieśmiałość córki i jej niechęć do występowania. Jeanette musi od dzieciństwa pilnować wagi, a mama radośnie wprowadza ją w tajniki anoreksji. Decyduje nie tylko o tym, w czym będzie grać, ale również z jakimi chłopcami spotykać (tylko geje i mormoni). Córka boi się jednak jej sprzeciwić, z miłości, ale również z poczucia obowiązku. Mama nastoletniej aktorki walczy bowiem z rakiem piersi, zaś dochody z pracy Jeanette pozwalają niezamożnej rodzinie utrzymać się na powierzchni.
„Cieszę się, że moja mama” to historia emancypacji, walki z zaburzeniami odżywiania, ale przede wszystkim postawienia granic w najważniejszej relacji w życiu autorki.
Moja mam nie zasługiwała na piedestał. Była narcystyczna. Nie przyjmowała do wiadomości, że ma problem. Znęcała się nade mną fizycznie, psychicznie i emocjonalnie, i nigdy się z tego do końca nie otrząsnę - pisze na zakończenie Jeannette McCurdy.
"Gorzki cukier" Avni Doshi
Niesamowity debiut od razu nominowany do Nagrody Bookera w 2020 roku. Ta opowieść o trudnej relacji matki i córki zaczyna się zdaniem: „Skłamałabym, mówiąc, że nigdy nie czerpałam przyjemności z cierpienia matki”. Antara towarzyszyła matce na każdym etapie jej nietypowego, jak na Indie, życia. Jako młoda kobieta Tara była nieokiełznana i buntowała się przeciwko surowym zasadom obowiązującym kobiety w Indiach. Porzuciła zaaranżowane przez rodziców małżeństwo, wstąpiła do aśramy, wdała się w romans z rewolucyjnym artystą… Antara zamiast spokojnego i pełnego miłości dzieciństwa w rodzinie klasy średniej zmierzyła się z porzuceniem, niepewnością a nawet skrajną biedą. Dlatego jako dorosła kobieta nie może zapomnieć tego matce, nawet kiedy Tara zaczyna tracić pamięć i wymaga opieki. Córka musi zmierzyć się z trudnymi uczuciami wobec matki, a jednocześnie zapewnić jej pomoc i bezpieczny dom, którego sama nigdy nie otrzymała.
Ta zatruta miłość opisana jest boleśnie szczerze i z humorem, zaś powoli rozwijająca się historia oraz wspomnienia powodują, że czytelnik coraz lepiej rozumie postępowanie i emocje zarówno matki i córki, aż do zaskakującego zakończenia. Książka pełna jest zapachów i smaków Indii, lecz tematy takie jak depresja poporodowa, nieszczęśliwe małżeństwo oraz konflikt matki i córki są uniwersalne. „Gorzki cukier” to intrygująca i śmiało napisana powieść.
"Ostre przedmioty" Gillian Flynn
Gillian Flynn jest mistrzynią budowy psychologicznego napięcia. W „Ostrych przedmiotach” osią historii jest relacja głównej bohaterki Camille z jej matką Adorą. Młoda dziennikarka wraca do rodzinnego miasteczka, aby napisać artykuł na temat morderstwa nastolatki. Duszna atmosfera niewielkiego miasteczka na Południu Stanów Zjednoczonych przekłada się na toksyczną (w kilku znaczeniach tego słowa) relację matki i z córkami. Camille prowadząc dziennikarskie śledztwo nie tylko odkrywa przerażające informacje na temat swojej rodziny, ale coraz lepiej rozumie wydarzenia z dzieciństwa. Przed podobnym losem chce uratować swoją młodszą siostrę Ammę. Na podstawie książki powstał również świetny serial HBO z Amy Adams i Patricią Clarkson w rolach głównych.
"Biały oleander" Janet Fitch
Opublikowana w 1999 roku książka trafiła do klubu książki Oprah Winfrey co zagwarantowało jej natychmiastowy sukces i świetną ekranizację z 2002 roku z Alison Lohman i Michealle Pfeiffer w rolach głównych. Ingrid idzie do więzienia za zabicie zdradzającego ją kochanka. W związku z tym jej 12-letnia córka Astrid Magnussen trafia do kolejnych rodzin zastępczych. Wśród zastępczych matek dla dziewczyny będzie m.in. uzależniona od narkotyków Starr czy głodząca dzieci Amelia. Astrid nie tylko musi wciąż na nowo układać sobie relację ze zmieniającymi się matkami zastępczymi, ale również podjąć decyzję czy pomóc swojej matce składając fałszywe zeznania. Ingrid jest bez wątpienia toksyczną matką, ponieważ nie tylko swoimi zachowaniem spowodowała, że jej córka trafiła do rodziny zastępczej, ale nawet zza krat więzienia próbuje nią manipulować.
"Przekleństwa niewinności" Jeffrey Eugenides
Debiutancką powieść Jeffrey’a Eugenidesa (jego „Middlesex” to jedna z ulubionych książek Katarzyny Bondy) z 1993 roku stała się podstawą debiutanckiego filmu Sofii Coppoli (1999). Jedno lato w Michigan w 1975 roku. Grupa przyjaciół z sąsiedztwa wspomina pamiętne lato i 5 sióstr Lisbon. Wychowane przez surowych rodziców katolików siostry dostają pozwolenie na częstszy kontakt z chłopcami po tym jak najmłodsza z nich, Cecylia, próbuje się zabić. Mimo sugestii psychiatry, że siostry skorzystałyby na otwarciu się kontaktach towarzyskich, surowa matka niechętnie przystaje na to, aby córki poznały zaprzyjaźniły się z chłopcami z sąsiedztwa. Coraz bardziej odizolowane od społeczności przez restrykcyjne zasady rodziców, Teresa, Bonnie, Lux, Mary i Cecylia, zamykają się na zewnętrzny świat.
