Pewnie nieraz słyszałaś, że „musisz nauczyć się mówić nie”. Zarówno w sferze prywatnej, jak i zawodowej asertywność to warunek konieczny, by móc żyć w zgodzie z własnymi zasadami. Umiejętność odmawiania zazwyczaj stawiana jest na pierwszym planie. Jednak asertywność to coś o wiele więcej.
Swoboda wyrażania siebie
Osoby asertywne nie boją się mówić o uczuciach. Potrafią wyrażać swoje myśli i emocje w bezpośredni sposób. Asertywność to także zdolność do jasnego artykułowania swoich oczekiwań względem innych osób. Psychologowie określają tę cechę jako przyznanie sobie prawa do stawiania granic w kontaktach międzyludzkich. Jasno przedstawione oczekiwania i zasady znacznie upraszczają relacje z innymi. Bezpośrednie wyrażanie swoich opinii może nie być mile widziane w twoim środowisku, ale w wielu przypadkach jest cię w stanie ochronić przed koniecznością działania wbrew swoim przekonaniom.
Najlepszy sposób na obronę
Asertywni ludzie potrafią radzić sobie w różnych, nawet bardzo stresujących sytuacjach. Umiejętność ta pozwala im powiedzieć wprost: „Nie mów do mnie w ten sposób” lub „Nie podnoś na mnie głosu”. Wbrew pozorom nie każdy jest zdolny do wygłoszenia podobnego komunikatu, zwłaszcza w sytuacji, gdy w grę wchodzi konfrontacja z osobą, przed którą czujemy respekt lub od której jesteśmy zależni. Asertywność to dobra broń w rozmowie z niestosownie zachowującym się przełożonym, nadgorliwą teściową lub egzaminatorem, który nadużywa swojej pozycji. W każdym z tych przypadków musisz jednak wiedzieć, jak z tej broni korzystać.
Kontrola nad emocjami
Pamiętaj, że asertywność ma swoje granice. Odwaga mówienia wprost o swoich odczuciach i oczekiwaniach w żadnym wypadku nie może doprowadzać do obrażania drugiej osoby. Wypowiedzi muszą być taktowne i nie mogą naruszać godności ani granic osobistych twojego rozmówcy. W sytuacji, gdy ktoś w bezpośredni sposób narusza twoje prawa, zachowanie zimnej krwi może być wyzwaniem, ale sztuka bycia asertywnym polega także na panowaniu nad sobą.
Wszystko zaczyna się od zrozumienia
Dla wielu osób mówienie wprost o tym, że coś im przeszkadza, jest o tyle trudne, że sami przed sobą nie przyznają się do swoich uczuć. Prawdopodobnie i ty odbierasz sobie prawo do odczuwania pewnych emocji. Czujesz się winna, gdy musisz komuś odmówić lub zwrócić uwagę na niestosowne zachowanie. Dlatego budowanie asertywności należy zacząć od zrozumienia tego, że masz prawo do stawiania granic w relacjach z innymi. Możesz zapisać się na specjalne treningi kształtujące te umiejętności i nauczyć się konkretnych zwrotów oraz wypowiedzi, które z czasem staną się naturalnym odruchem. Najlepsze efekty osiągniesz jednak, gdy zrozumiesz, czym dokładnie jest asertywność i dlaczego jest tak ważna – ponieważ broni cię przed manipulacjami i wykorzystywaniem przez innych ludzi.
