Pierwsze parki miniatur zaczęły powstawać w XIX wieku, ale ogromną popularność na świecie zdobyły po II wojnie światowej. W Polsce modele słynnych budowli pojawiły się kilkanaście lat temu. Zachwycają realizmem i doskonałym odwzorowaniem nawet najmniejszych detali, a mistrzostwo ich wykonania zapiera dech. A co najważniejsze – nie trzeba eksponatom przyglądać się jak w muzeum, przez szybę, tylko można po prostu przechadzać się po najpiękniejszych miejscach świata.
Park Miniatur w Inwałdzie
Miejscowość Inwałd leży niedaleko Wadowic, u stóp Beskidu Andrychowskiego. Choć niewielka, znajduje się w niej całkiem duże centrum rozrywki, a w nim prawdopodobnie największy park miniatur w Polsce. Ma powierzchnię 75 tysięcy metrów kwadratowych i zbudowano w nim modele 50 najsłynniejszych cudów architektury. Jest tu Wenecja w skali 1:25, Koloseum, Sfinks, posągi Moai z Wyspy Wielkanocnej, a także – nieco większe – rzymska bazylika św. Piotra z placem Świętego Piotra w skali 1:15, wenecki Plac św. Marka z bazyliką św. Marka i wieżą Campanile w skali 1:10, a nawet Wielki Mur Chiński w skali 1:2, po którym można odbyć przechadzkę. Nie zabrakło tu także modeli miejsc w Polsce, m.in.: Wawelu, Zamku Królewskiego w Warszawie czy pałacu w Łańcucie, a nawet Tatr z Giewontem.
Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska w Kowarach
Kowary to niewielkie miasteczko w Sudetach Zachodnich, niedaleko Karpacza. W znajdującym się tu parku miniatur można podziwiać modele 60 cudów architektury z Dolnego Śląska, Łużyc i Ziemi Kłodzkiej. Są to m.in.: zapora w Karpaczu, obserwatorium i poczta na Śnieżce, Zamek Czocha, Zamek Książ, świątynia Wang w Karpaczu, Młyn Papierniczy w Dusznikach-Zdroju, starówka Jeleniej Góry, pałace w Bożkowie, Mosznej i Mysłakowicach, wrocławski Ratusz, a nawet Słonecznik – niezwykła formacja skalna w Sudetach Zachodnich w paśmie Karkonoszy. Większość modeli zbudowano w skali 1:25, niektóre są nieco mniejsze – 1:50.
Park Miniatur Szlaku Piastowskiego w Pobiedziskach
To także park poświęcony regionowi, w którym się znajduje. Pobiedziska to miejscowość między Poznaniem a Gnieznem, na historycznym Szlaku Piastowskim. Miniatury w tym parku odwzorowują najsłynniejsze budowle z terenu Wielkopolski. Jest ich ponad 100, wszystkie wykonane w skali 1:20. Można tu obejrzeć m.in.: pałac w Rogalinie, ruiny zamku w Wenecji koło Żnina, Mysią Wieżę w Kruszwicy, Biskupin, kościoły św. Wojciecha i św. Marcina oraz Stary Rynek i Bibliotekę Raczyńskich w Poznaniu, katedrę w Gnieźnie, pałac w Czerniejewie.
Park Miniatur Warmii i Mazur Mazurolandia w Gierłoży koło Kętrzyna
Park ma powierzchnię ponad 39 tysięcy metrów kwadratowych i został ukształtowany tak, że tworzy swojego rodzaju mapę Warmii i Mazur. Na tej „mapie” rozlokowano modele najsłynniejszych budowli dawnych Prus Wschodnich, m.in. zamków w Nidzicy, Lidzbarku Warmińskim i Reszlu, bazyliki w Świętej Lipce, Twierdzy Boyen w Giżycku, a nawet wiaduktu kolejowego w Stańczykach i śluzy na Kanale Mazurskim. Miniatury zbudowano w skali 1:25.
Park Miniatur w Podzamczu k. Ogrodzieńca
Znajduje się niedaleko Zawiercia, we wsi Podzamcze koło miejscowości Ogrodzieniec, w pobliżu ruin zamku Ogrodzieniec, i także poświęcony jest „swojemu” regionowi – Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Znajdziemy tu miniatury zamków tworzących zbudowany przez Kazimierza Wielkiego łańcuch warowni i zamków obronnych zwanych Orlimi Gniazdami, m.in. zamek we wsi Olsztyn, zamek Lipowiec w Babicach, zamki w Pieskowej Skale, Ojcowie, Pilicy, Rabsztynie, Smoleniu. Nie mogło zabraknąć Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie, a także makiety klasztoru na Jasnej Górze w Częstochowie. Odtworzono tu także malownicze ukształtowanie terenu Jury: doliny, kaniony, urwiste skalne ściany, na których zbudowano zamki. Miniatury budowli wykonano w skali 1:25, ale prezentowane tu dodatkowo makiety machin oblężniczych – katapulty, balisty czy trebusza – wykonano w skali 1:1.
Park Miniatur Świątyń – Centrum Kultury Ekumenicznej w Myczkowcach
Myczkowce leżą w Bieszczadach, około 7 kilometrów od Soliny. Park miniatur zajmuje prawie hektar i jest instalacją nie tylko „regionalną”, ale i tematyczną – znajduje się tu 140 modeli obiektów sakralnych – cerkwi greckokatolickich i prawosławnych oraz kościołów rzymskokatolickich z pogranicza kultur i grup etnograficznych Polski, Słowacji i Ukrainy – Dolinian, Pogórzan, Bojków i Łemków. Zadbano nie tylko o odwzorowanie budowli, ale i ich otoczenia – ukształtowania terenu, roślinności, a nawet cieków wodnych. Wszystkie miniatury wykonano w skali 1:25.
