Kwas mlekowy nie zdobył tak dużej popularności jak kwas glikolowy, choć działa podobnie, a jego używanie jest obarczone mniejszym ryzykiem. Zdradzamy, jakich efektów możemy się po nim spodziewać i kto powinien szukać kosmetyków z kwasem mlekowym w składzie.
Spis treści
Kwas mlekowy (Lactoc acid, kwas alfa-hydroksypropionowy) jest jednym z kwasów alfa-hydroksylowych (AHA). Występuje naturalnie w organizmie człowieka i jest niezbędny do jego prawidłowego funkcjonowania. Kwas mlekowy jest wytwarzany w komórkach mięśniowych (w warunkach niedotlenienia oraz gdy organizm jest wyczerpany intensywnym wysiłkiem fizycznym) i w czerwonych krwinkach.
W organizmie kwas mlekowy jest głównym źródłem energii dla mitochondriów, prekursorem produkcji glukozy oraz cząsteczką sygnałową. Kwas mlekowy występuje też w skórze jako jeden ze składników Naturalnego Czynnika Nawilżającego.
Naturalny Czynnik Nawilżający (Natural Moisturizing Factor, NMF) to wieloskładnikowa mieszanina substancji wiążących wodę. NMF znajduje się w warstwie rogowej naskórka i jest odpowiedzialny za utrzymanie jej odpowiedniego poziomu nawilżenia oraz – razem z barierą hydrolipidową – ochronę skóry przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi.
W skład Naturalnego Czynnika Nawilżającego wchodzą aminokwasy (40%), kwas piroglutaminowy (PGA) i jego sól sodowa (12%), mocznik (7%), amoniak, kwas moczowy, glikozamina, kreatynina (1,5%), jony (Na+, Ca2+, Mg2+, K+, P3+, Cl-), sole kwasu cytrynowego, kwasu mrówkowego i właśnie kwasu mlekowego.
Kwas mlekowy jest pozyskiwany w procesie fermentacji cukrów i bakterii mlekowych z grupy Lactobacillus, a wykorzystuje się go w przemyśle tekstylnym, spożywczym i kosmetycznym. W żywności znajdziemy go na przykład w kwaśnym mleku, jogurcie, maślance, kefirze, kiszonej kapuście, kimczi i kiszonych ogórkach.
W niskich stężeniach – do 10% – kwas mlekowy wykazuje działanie nawilżające oraz wpływa na biosyntezę ceramidów, poprawiając w ten sposób funkcję barierową naskórka i zmniejszając transepidermalną utratę wody. Tak stężony kwas mlekowy zmiękcza także naskórek i reguluje jego złuszczanie się.
W wyższych stężeniach – między 30-50% – kwas mlekowy wykazuje działanie złuszczające. Peelingi zawierające kwas mlekowy wyrównują też koloryt cery, rozjaśniając zmiany hiperpigmentacyjne oraz ostudę.
Kwas mlekowy stymuluje również fibroblasty do produkcji kolagenu, przyczyniając się do poprawy sprężystości skóry, a także zwiększania grubości naskórka.
Kwas mlekowy działa antybakteryjnie, w związku z czym sprawdza się także w pielęgnacji cery z trądzikiem, przyspieszając gojenie się stanów zapalnych i zapobiegając powstawaniu nowych krostek.
Jeśli chodzi o działanie, kwas mlekowy bardzo przypomina znacznie popularniejszy kwas glikolowy. Oba kwasy nawilżają skórę, zmiękczają ją, złuszczają i wygładzają oraz poprawiają jej nawilżenie. Kwas glikolowy ma jednak mniejszą cząsteczkę, w związku z czym głębiej penetruje skórę i intensywniej na nią działa, przynosząc szybsze i bardziej widoczne efekty.
Kwas mlekowy, zwłaszcza w mniejszych stężeniach, nie zapewnia tak spektakularnych efektów i na dodatek działa wolniej, ma jednak jedną przewagę nad kwasem glikolowym – jest zdecydowanie delikatniejszy. Jego działaniu, w przeciwieństwie do kwasu glikolowego, nie towarzyszy ryzyko przesuszenia i podrażnienia cery.
Kwas mlekowy, jako element pielęgnacji przeciwstarzeniowej, polecany jest przede wszystkim osobom z cerą dojrzałą, suchą i wrażliwą. Ale sprawdzi się też stosowany przy trądziku pospolitym, cerze mieszanej, poszarzałej i – w pielęgnacji ciała – przy rogowaceniu okołomieszkowym.
Regularnie stosowany, wygładza i zmiękcza skórę, delikatnie ją złuszcza, wyrównuje jej koloryt i sprawia, że zmarszczki stają się płytsze.
Kwas mlekowy jest również składnikiem kosmetyków do pielęgnacji włosów i skóry głowy, zmniejszając przetłuszczanie się tej ostatniej i pomagając w leczeniu łupieżu.
Jeśli chodzi o pielęgnację cery dojrzałej, suchej i wrażliwej, najlepiej jest wybrać serum nawilżające, którego głównym składnikiem będzie właśnie kwas mlekowy. Osoby, które nie mają problemów z przesuszeniem lub nadwrażliwością skóry, mogą wybrać kosmetyk (serum lub peeling kwasowy), w którym kwas mlekowy będzie towarzyszył innym kwasom (często jest on łączony z kwasem glikolowym lub zdecydowanie delikatniejszymi polihydroksykwasami).
Serum z kwasem mlekowym najlepiej jest używać na noc. W przypadku ceru szczególnie wrażliwej warto – przynajmniej przez kilka pierwszych tygodni stosowania – sięgać po ten kosmetyk co drugi dzień.
W związku z tym, że może on uwrażliwiać skórę na działanie promieni UV, zaleca się podczas stosowania kwasu mlekowego, używać kremu z filtrem SPF.