Jesień to czas obniżonej odporności i co za tym idzie – nasilonego ryzyka infekcji. Dlatego właśnie teraz warto pomyśleć o profilaktyce, a w dobie epidemii koronawirusa szczególną troską otoczyć własne płuca. Pomoże w tym szczepionka przeciw pneumokokom.
Choroby układu oddechowego, w tym zapalenie płuc, powodują rocznie około miliona zgonów w Europie. W Polsce choroby płuc to – po chorobach układu krążenia i nowotworach – czwarta najczęstsza przyczyna śmierci wśród osób w wieku 65+. U osób dorosłych główną przyczyną zachorowań na zapalenia płuc o ciężkim przebiegu są zakażenia bakterią Streptococcus Pneumoniae.
Pneumokoki – wróg trudny do pokonania
Bakteria S. pneumoniae jest najczęściej występującym czynnikiem etiologicznym zapalenia płuc, które może prowadzić do hospitalizacji, zaostrzenia chorób towarzyszących, a w niektórych przypadkach nawet do śmierci. Ale niemniej groźna dla osób dorosłych jest wywołana także przez zakażenie pneumokokami inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP), czyli zapalenie opon mózgowych, posocznica czy zapalenie płuc z bakteriemią. Występuje ona rzadziej niż zapalenie płuc, ale wiąże się z wysoką śmiertelnością i ryzykiem długoterminowych powikłań. Co ciekawe, kobiety po 50 roku życia, a także chorujące przewlekle znajdują się w grupie ryzyka pneumokokowego zapalenia płuc.
Kto powinien uważać na pneumokoki?
Na zapalenie płuc najczęściej chorują osoby po 65. roku życia i dorośli ze współistniejącymi problemami zdrowotnymi. Rozwojowi i ciężkiemu przebiegowi pneumokokowego zapalenia płuc sprzyjają zwłaszcza przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), choroby serca, wątroby, nerek, zespół nerczycowy, cukrzyca, nowotwory i wszystkie stany upośledzonej odporności. Na zachorowanie bardziej narażone są także osoby nadużywające alkoholu i palące papierosy.
Trudne leczenie i długofalowe konsekwencje
Walka z chorobami wywołanymi przez pneumokoki bywa trudna i długotrwała, bo bakterie te są wyjątkowo oporne na działanie antybiotyków. Za to konsekwencje zdrowotne dla osób, które je przeszły mogą być zarówno przejściowe jak i długofalowe, a w niektórych przypadkach utrzymywać się nawet do końca życia.
Chorzy, którzy przeszli przez zapalenie płuc, częściej trafiają do szpitala. Są oni także bardziej narażeni na zaostrzenie choroby podstawowej i chorobę sercowo-naczyniową – i to zarówno osoby, które wcześniej na nią chorowały, jak i te, u których ona nie występowała. W przypadku ozdrowieńców, którzy przeszli zapalenie płuc, większe jest też ryzyko ponownego zachorowania na tę chorobę, hospitalizacji i obniżonej jakości życia.
Jak chronić się przed penumokokami?
Podobnie jak w przypadku dzieci, zalecaną osobom dorosłym formą profilaktyki zakażenia pneumokokami są szczepienia. Dorośli mogą skorzystać z wyjątkowo skutecznych szczepień, które chronią przed inwazyjną chorobą pneumokokową oraz pneumokokowym zapaleniem płuc. Szczepionka starszego typu (polisacharydowa) wymaga powtarzania jej podania, za to szczepionka nowej generacji (koniugowana) jest jednodawkowa. Szczepionkę przeciw pneumokokom można przyjąć razem ze szczepionką przeciw grypie oraz w dowolnym czasie od szczepienia przeciw COVID-19.
