To nie jest żadna utopia tylko nowy trend. Polscy projektanci, sieciówki i luksusowe domy mody oferują kostiumy kąpielowe wykonane z materiałów pochodzących z recyklingu plastikowych odpadków. Poznaj marki które szyją kostiumy z odzysku.
„Wszędzie pływa plastik, talerze, kubki, słomki, torebki jak szaliki duszą moje morskie ziomki” śpiewa Barbara Wrońska z Młodą Orkiestrą Teatru Nowego w piosence „Plastik” ze spektaklu Morze. Plastik is not fantastic, wiedzą o tym nawet dzieci. Każdy chyba oglądał na youtube Wielką Pacyficzną Plamę Śmieci. Postkonsumenckie odpadki w oceanach to sprawa głośna. Na tyle, że uderzyliśmy się w piersi i zrezygnowaliśmy z plastikowych słomek. Słusznie. Na pewno poczujemy się lepiej. Małe kroczki się liczą, choć problemu nie rozwiążą. Aż 46 proc. plastiku zalegającego w oceanach to porzucone przez rybaków nylonowe sieci, wykazała ankieta przeprowadzona przez naukowców stowarzyszonych wokół Ocean Cleanup, grupy tworzącej technologie do oczyszczania wód. Brytyjski Guardian w ubiegłym roku odnotował, że każdego roku w oceanie pozostawia się średnio 64 tys. ton sieci rybackich.
Przeróbmy śmieci na kostiumy
Wizja pływaków, kąpiących się w kostiumach z przetworzonych odpadków, wydobytych z wód jest oczywista, przyjemna i krzepiąca. Zwłaszcza, że tradycyjnie stroje produkuje się w większości z „dziewiczego” poliamidu. To syntetyk, który powstaje z tworzywa o nazwie koroplaktam, używanego także m.in. do wyrobu folii, plastikowych opakowań czy opon. Na pomysł przerobienia porzuconych sieci na nylonową przędzę do produkcji kostiumów wpadła włoska firma Aquafil - liderka w branży włókien syntetycznych. Pionierskie badania rozpoczęli już pod koniec lat 90, ostatecznie w 2011 r. opracowali Econyl - materiał wykonany w całości z poddanych recyklingowi sieci. Na starcie firma pozyskiwała je od hodowców ryb ze Szkocji i Norwegii oraz od profesjonalnych nurków, którzy wyszukiwali „sieci widma”. „Na początku wiele osób się ze mnie śmiało”, mówi Giulio Bonazzi, dyrektor generalny spółki Aquafil magazynowi The Guardian. Jednak zapotrzebowanie na materiał rosło a firma zaczęła przetwarzać sieci ze wszystkich zakątków świata. Dziś poddaje przeróbce także odpadki poprzemysłowe, resztki tkanin, stare nylonowe dywany. Bonazzi przekonuje, że mają obecnie ponad 750 klientów z branży mody, a „popyt rośnie z dnia na dzień”.
To oczywiste, że Econyl oraz inne włókna z recyklingu pomagają markom zaspokoić rosnący popyt na zrównoważoną produkcję. Po przędzę do firmy Aquafil zgłosili się nawet luksusowi klienci, którzy dla Econylu znaleźli więcej zastosowań. Gucci używa go do produkcji odzieży wierzchniej, Burberry do trenczy. Prada zamieniła niektóre ze swoich najbardziej znanych produktów nylonowych na Econyl - nazwany Re-Nylonem. Do końca 2021 r. planuje używać wyłącznie nylonu z odzysku. „Potrzebujemy materiałów najwyższej jakości, a Econyl sprawdza się równie dobrze jak konwencjonalny nylon”, mówi Cecilia Takayama, dyrektorka Laboratorium Innowacji Materiałowych w Kering. Takayama podkreśla, że Econylu nie da się odróżnić od konwencjonalnego nylonu. Według danych platformy Lyst liczba wyszukiwań w Internecie obejmujących hasło „Econyl” wzrastała rokrocznie o 30 procent, a od połowy czerwca 2019 wzrosła o ponad 102 procent. Jeśli chodzi o szyte z niego kostiumy mają różną rozpiętość cenową: od luksusowych projektów Mary Hoffman za 350 euro, przez małe niszowe marki oscylujące w granicach 300 zł, po komercyjne sieciówki jak Benetton, który proponuje jeszcze niższe ceny. Pojawili się także naśladowcy. Coraz więcej firm produkuje materiały takie jak lycra, nylon czy poliamid przetwarzając odpady przemysłowe, butelki PET lub idealnie nadający się do tego poliester.
A co z mikrowłóknami?
To pytanie postawi każdy, kto orientuje się w problemie sztucznych tkanin. Podczas prania odzieży syntetycznej włókna uwalniają mikroskopijne cząstki plastiku, które trafiają do ścieków ale także do rzek, jezior i oceanów. Ich negatywny wpływ na zdrowie zwierząt i ludzi został potwierdzony naukowo. Na razie nie wiadomo, czy lub w jakim stopniu Econyl oraz inne włókna z recyklingu przyczyniają się do tego problemu. Bonazzi wyjaśnia, że struktura Econylu - wykonana z długiego, ciągłego włókna, a nie z krótszych włókien - oznacza, że prawdopodobnie nie stanowi to problemu. Zapewnia także, że Aquafil współpracuje z włoską instytucją badawczą nad opracowaniem metody pomiaru mikrowłókien uwalnianych przez odzież do wody. „Chcemy mieć pewność, że to, co robimy, jest właściwe - nie złe lub mniej złe, ale właściwe” - podkreśla Bonazzi.
Bodymaps
Ewa Stepnowska projektuje kostiumy z myślą o różnych typach sylwetek. Większość z nich uszyta jest z Econylu. Wyróżniają się pięknymi kolorami i deseniami nawiązującymi do lat 50, 60, i 70 - tych. Do kupienia na stronie oraz w nowym butiku w Elektrowni Powiśle.
Polska marka, która zasłynęła na świecie z wygodnej, nowoczesnej bielizny przedstawiła linię kostiumów z materiału powstałego z przerobionych plastikowych butelek. Minimalistyczną, ale nie pozbawioną finezji. Uwagę przykuwają czarno-białe kontrasty, sznurowania na plecach, geometryczne wycięcia podkreślające talię oraz asymetryczne topy. Mocno zabudowane majtki i stabilne staniki obiecują komfort i wygodę.
Tworzenie w ramach zrównoważonej mody Sonia Włoszczyńska i Zuzanna Sue Warszczyńska traktują jako misję. Dlatego używają materiałów neutralnych dla środowiska. Co wyróżnia jeszcze wyróżnia ich kostiumy? Oryginalne abstrakcyjne nadruki zaprojektowane przez Sue.
Nie wszystkie kostiumy marki założonej przez Zosię Krasuską uszyte są z Econylu. Ale wchodząc w zakładkę „recycled” w sklepie internetowym znajdziemy sporo modeli. Intensywne bloki kolorów, echa lat 80., ale także biel, minimalizm i motywy zwierzęce - oto czego możemy się spodziewać.
Luksusowa marka od dawna wykorzystuje przyjazne dla środowiska materiały - bawełnę z certyfikatem GOTS, nylon i poliester z recyklingu. Oferuje ciekawie interpretowaną klasykę - zwierzęce desenie, grochy, paski, ale także materiały o oryginalnych fakturach, abstrakcyjne wzory i modne fasony.
Małymi krokami również duże koncerny zmierzają w stronę zrównoważonej produkcji. W kolekcji włoskiej marki znalazła się linia strojów kąpielowych wykonanych z Econylu. Kroje miseczek odpowiadają różnym typom biustów a fasony różnorodnym sylwetkom - od modeli z marszczeniami na brzuchu, po falbany zakrywające piersi. Jest również oferta dla dzieci.
Każda szanująca się sieciówka ma już w ofercie linię ubrań wyprodukowanych w sposób zrównoważony. Francuska marka opatrzyła ją hasłem „We Care”. Oznaczone nim kostiumy uszyte są z poliamidu powstałego z recyklingu przemysłowych odpadów. Wzornictwo w trendach - asymetryczne topy na jedno ramię, tropikalne desenie albo trójkątne bikini w drobne kwiatki nawiązujące do estetyki lat 70.
To już nie pierwszy sezon kiedy sieciówka proponuje kostiumy z materiałów, pochodzących z odzysku. Są opatrzone hasłem „Join life” i stanowią prawie jedną trzecią kostiumowego asortymentu. Oprócz klasyki modele z falbanami, asymetrycznymi wycięciami, odważne neony i romantyczne kwiatki.
Młodzi klienci nie są obojętni na sprawy klimatu. Dlatego aż połowa kostiumów kąpielowych w sklepie internetowym Monki, posiada oznaczenie „Monki cares” informujące, że zostały wyprodukowane w sposób zrównoważony. W tym wypadku z poddanego recyklingowi poliestru. Tego samego materiału używa bliźniaczy Weekday a kostiumy znajdziemy w zakładce „All recycled”.
Kostiumy do pływania z przędzy pozyskanej z recyklingu doskonale odpornej na chlor - oto czego dziś oczekujemy od sportowej marki. To również powody dla których Adidas, na razie częściowo, zamienił poliamid na Econyl w liniach Performance i Adidas by Stella McCartney.
