Kiedy na co drugiej witrynie widzimy napisy eko, organiczne, zrównoważone, a z drugiej śledzimy rosnące słupki globalnej temperatury możemy się zastanowić, czy ekologiczne ubrania to jednak nie za mało? Stella McCartney, znana z popularyzacji m.in. wegańskich zamienników skóry powiedziała: „ Przyszłością mody jest cyrkulacja. Musi być”. Czym jest moda cyrkularna w praktyce?
Coraz częściej w świecie mody słychać głosy, że nawet wybierając ubrania z materiałów ze zrównoważonych upraw nie zatrzymamy zmian klimatycznych. Na świecie jest za dużo ubrań i to czy nasza szafa będzie wypchana t-shirtami z zielonych kolekcji czy z sieciówek nie będzie miało znaczenia, jeśli nie będzie dało jej się zamknąć a my będziemy wciąż dokupywać nowe bluzki. I tutaj wkracza ona, czyli moda cyrkularna.
Przed Czarnym Piątkiem 2021 Joanna Glogaza, blogerka i propagatorka świadomego kupowania napisała: „Gdybyśmy szczerze przyjrzeli się swoim intencjom, to okazałoby się, że często to zaangażowanie w odpowiedzialną modę to tylko wymówka do kupowania tyle samo – albo i więcej. Może i kurier wciąż wpada dwa razy w tygodniu, ale przynajmniej mogę się zaszufladkować jako osoba odpowiedzialna społecznie – w parce z Patagonii narzuconej na body z NAGO”.
Jak informuje organizacja Global Fashion Agenda: Aż 73 % światowej odzieży trafia na wysypiska śmieci, a mniej niż 1% materiału używanego do produkcji odzieży jest przetwarzany na nową odzież. Jednocześnie produkcja odzieży odpowiada za 10 % emisji C02 i znaczne zużycie wody.
Moda cyrkularna w praktyce
Cykl życia odzieży oznacza zazwyczaj produkcję-kupno-wysypisko. Moda cyrkularna chce zmienić historię linearną w koło. Ubrania zamiast trafić na gigantyczne wysypiska gdzieś na końcu świata (jedno z największych znajduje się na pustyni w Peru) mają zostać ponownie użyte: do założenia lub przerobienia. Projektowanie zgodnie z zasadami mody cyrkularnej oznacza zarówno ponowne wykorzystanie raz użytych materiałów, jak i sposób projektowania pozwalający aby ubranie wystarczyło na jak najdłużej i by była możliwość jego ponownego przerobienia (np. poprzez wykorzystanie tylko jednego rodzaju surowca).
Jak robić zakupy zgodnie z zasadami mody cyrkularnej?
Jednym ze sposobów uczestniczenia w modzie cyrkularnej jest korzystanie z second-handów i kupowanie ubrań vintage. Liczne sklepy on-line, aplikacje typu Vinted czy butiki vintage to ułatwiają, ale ludzie są z natury leniwi. Nie dziwi, że lubimy zakupy w centrach handlowych, gdzie pod jednym dachem może zrobić zakupy spożywcze, pójść na obiad i uzupełnić garderobę. Dlatego dobrą wiadomością jest, że używana moda wchodzi również do galerii handlowych. Przykładem może być otwarty tej jesieni Cyrkularny Butik prowadzony przez fundację Ubrania do Oddania w warszawskiej Galerii Mokotów. Poza zakupami ubrań i dodatków z drugiej ręki (z których sprzedaży część dochodów przeznaczona jest na wybraną fundację), w butiku można skorzystać również np. z pomocy stylisty. Z kolei w stołecznej Galerii Młociny działa jeden z oddziałów Bazaru Miejskiego, czyli miejsca gdzie każdy może przyjść, wynająć półkę i sprzedawać swoje nieużywane ubrania. To świetny sposób, aby znaleźć perełki vintage.
W modzie cyrkularnej nie chodzi rzecz jasna jedynie o to by kupować w SH, ale także (a może przede wszystkim) o to, by przedłużyć życie już posiadanych rzeczy. Na poziomie indywidualnym każdy z nas ma na to wpływ poprzez przerabianie ubrań czy korzystanie z usług krawieckich. Ważne jest jednak zaangażowanie branży odzieżowej, która powinna wziąć odpowiedzialność za wysokość i cykl życia swojej produkcji.
Marki, które działają w duchu mody cyrkularnej
Mistrzem jest tu outdoorowa marka Patagonia, która zachęca do przysyłania do bezpłatnej naprawy swoich ubrań oraz dzieli się na stronie internetowej sposobami na ich samodzielne dokonanie. Wiosną 2021 roku również Levi’s wystartował z globalną akcją „Buy better, wear longer”, która zachęca do kupowania z drugiej ręki oraz korzystania z punktów Tailor Store pozwalających na wydłużenie życia jeansów. Także ekskluzywna brytyjska marka kurtek Barbour zachęca do korzystania z ich bezpłatnych usług m.in. ponownego nakładania wosku na bawełnę, z której są wykonane.
Jeśli zaś Wasze umiejętności pozwalają na samodzielne naprawy zachęcam do śledzenia na Instagramie hashtagu #ciuchowespa zapoczątkowanego przez blogerkę Szafa Sztywniary. Można się zainspirować niesamowitymi haftami w miejsce dziurek w swetrze czy pięknymi rysunkami pozwalającymi ukryć niespieralne plamy na ukochanych jeansach.
Jeśli mamy prawdziwą potrzebę nabycia nowego ubrania zawsze warto najpierw przyjrzeć się markom, które działają w sposób zrównoważony.
