Starsi uważają, że kiedyś przejdzie sam, młodsi zakrywają go makijażem - jedno i drugie podejście do trądzika pogarsza jego stan. Co z nim zrobić? Leczyć. Pryszcze nie znikną od razu, ale warto być cierpliwym. By mieć gładką skórę bez blizn.
Skąd się biorą pryszcze?
Wywołany jest burzą hormonalną w czasie dojrzewania. Androgeny pobudzają wydzielanie łoju, który twardnieje i zatyka mieszki włosowe. Dochodzi w nich do rozwoju bakterii, którą mamy wszyscy, ale wywołuje stan zapalny tylko w beztlenowym środowisku, rozkładając tłuszcz na wolne kwasy tłuszczowe. Tak oto z niewidocznego mikrozaskórnika tworzy się zaskórnik. Najpierw grudka bez ropy, a potem krostka z białym czubkiem.
Jak obliczyli naukowcy z Oksfordu, na skórze o powierzchni 10 x 10 cm jest 50 tysięcy gruczołów łojowych, które mogą w ciągu życia zmienić się w trądzik.
- Choroba zaczyna się w coraz młodszym wieku, być może przez wcześniejsze dojrzewanie.
I coraz częściej dotyczy nawet 11–12-latków. – Zazwyczaj występujący w tym czasie trądzik ma ciężki przebieg, to znaczy zaskórniki są liczne, duże i głębokie – opowiada dr Ewa Chlebus z warszawskiej kliniki Dr Chlebus. Trądzik 16–17-latków ma lżejszy przebieg niż wczesny i jest powszechniejszy.
Jak się leczy trądzik?
Lekami doustnymi na receptę (izotretinoiną, antybiotykami), które przepisuje dermatolog. Ograniczają produkcję łoju, regulują odnowę naskórka, działają przeciwzapalnie i przeciwzaskórnikowo. Dawki i czas trwania terapii lekarz określa indywidualnie. Czasem stosuje się też maści na receptę albo przeciwtrądzikowe dostępne bez recepty, na przykład przeciwbakteryjny i przeciwłojotokowy nadtlenek benzoilu. Naprawdę działa.
- Ale leczenie nie kończy się w chwili odstawienia leków.
– Przez kolejne dwa lata należy stosować terapię podtrzymującą, żeby zahamować nawrót trądziku. Retinoidy, kwas salicylowy, glikolowy, azelainowy. Albo po prostu kosmetyki przeciwtrądzikowe – wyjaśnia dr Ewa Chlebus.
Czym pielęgnować skórę z niedoskonałościami?
Przy leczeniu trądziku skóra staje się sucha. Dlatego wtedy najlepiej używać kosmetyków nawilżających, a nie przeciwtrądzikowych – te dodatkowo wysuszają, co może doprowadzić do podrażnienia lub większego przetłuszczania się skóry (organizm chce uzupełnić braki łoju). Jeśli masz niewiele zaskórników, bez dużych, bolesnych, ropnych zmian, możesz używać kosmetyków przeciwtrądzikowych, najlepiej aptecznych. Działają przeciwzapalnie i antybakteryjnie, zawierają kwas salicylowy, który otwiera zatkane pory. – Nakładamy je na całą twarz, nie punktowo – dodaje dermatolog, dr Kamila Padlewska z gabinetu Oricea w Warszawie. – Pryszcz to nie jest miejscowy problem. Wokół niego jest dużo niewidocznych mikrozaskórników. By nie zmieniły się w krostę, trzeba smarować całą skórę – wyjaśnia. Wyjątek?
Wielka krosta przed miesiączką. To tzw. trądzik fizjologiczny, można go potraktować punktowo.
A co z oczyszczającym węglem? To moda? – Nie. Kosmetyki z węglem aktywnym powierzchniowo oczyszczają, więc zmniejszają ryzyko zatkania się ujścia gruczołu łojowego i powstania zmiany – odpowiada dr Padlewska.
Czym się malować, gdy na skórze są wypryski?
Kosmetykami do skóry trądzikowej. Są lekkie, nie zatykają porów, ale zazwyczaj nie spełniają oczekiwań młodzieży, bo nie kryją wystarczająco mocno. Trądzik się leczy i łagodzi kosmetykami, nie zamalowuje! – przypominają moi rozmówcy.
Jedzenie dla skóry bez skazy
Co jeść? A raczej czego nie jeść? Trądzik wzmacniają fast foody. Mądrość ludowa głosi, że białko też. Rzeczywiście, szkodzi nadmiar dostępnych w siłowniach batonów proteinowych. I mleko, ale w dużych ilościach. Ale kto dziś pije dwa litry codziennie? Pacjenci zauważają też większe zmiany po czekoladzie białej, czyli po cukrze. Ale nie po tej do picia. W Stanach Zjednoczonych podawano ją pięciu tysiącom więźniów – nie wzmocniło to trądziku. Jak widać, doniesienia naukowe nie są zgodne, dlatego lekarze zalecają, by odstawić pokarmy, po których widzimy pogorszenie stanu skóry – u jednych będzie to cukier, u innych mleko.
Nie wyciskaj!
Krosta to torebka z ropą. Wyciskana pęka, a jej zawartość jest wpychana jeszcze głębiej.
Lepiej użyć leku, który obkurczy krostkę. I kosmetyku, który ją otworzy i wysuszy.
Działają na trądzik:
1 krem na noc z kwasem migdałowym Young Kea Yoskine 42 zł, Douglas
2 krem na niedoskonałości Normacne Dermedic 69 zł
3 oczyszczająca maska z glinką Clochee 67 zł
4 krem matująco-nawilżający #Clean Your Skin Eveline 17 zł
