Hiszpania to kraj niezwykle różnorodny pod względem krajobrazu, a także wyjątkowe miejsce, w którym możemy doświadczać zarówno uroków gór, jak też rozkoszować się urodą rajskich plaż Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego.
To także ulubiona destynacja miłośników przyrody, którzy w hiszpańskich parkach narodowych mają niespotykaną szansę obcowania z dziką przyrodą i aktywnego spędzania czasu na łonie natury. Co ważne, Hiszpania pozwala cieszyć się cudami natury przez cały rok.
By doświadczyć tego zróżnicowania i różnorodności, wystarczy odwiedzić kilka z 16 parków narodowych. To może być np. Picos de Europa zlokalizowany z północno zachodniej części kraju i będący jednym z najstarszych parków narodowych w Hiszpanii. Miejsce to słynie z zapierających dech w piersiach górskich krajobrazów i dzikiej przyrody, a jeśli dopisze nam szczęście, to właśnie tutaj możemy natknąć się na rzadkie gatunki zwierząt, np. niedźwiedzia brunatnego.
Z kolei Sierra Nevada położony w południowej Hiszpanii odwiedzany jest przede wszystkim z uwagi na jedne z najwyższych szczytów w kraju, w tym m.in. Mulhacén, który wznosi się na wysokość ponad 3400 m nad poziomem morza. Odwiedzających zachwycą także zlokalizowane w tym rejonie wodospady i jeziora.
To także jedno z najbardziej popularnych i uwielbianych przez turystów miejsc do uprawiania sportów zimowych. W okolicy znajduje się najbardziej wysunięty na południe w Europie słynny ośrodek narciarski w Sierra Nevada, który od plaży oddalony jest zaledwie o godzinę jazdy samochodem!
Możemy wybrać tu jedną z wielu kuszących aktywności, np. zdecydować się na spędzenie kilku relaksujących dni na nartach lub zapisać się na gwarantujące skok adrenaliny skoki narciarskie na specjalnie zaprojektowanej ochronnej macie albo wyścigi na czas, połączone tory przeszkód, szybkie zjazdy i całą masę innych przyspieszających bicie serca przygód.
Ale atrakcje czekają tu nie tylko fanów sportów zimowych. Będąc w Sierra Nevada powinnyśmy też odwiedzić punkt widokowy El Dornajo i zajrzeć do Ogrodu Botanicznego Hoya de Pedraza, który jest obowiązkowym punkt zwiedzania, jeśli chcemy osobiście poznać florę Grenady. Warto też wybrać się na przejażdżkę konną przez wyjątkowe wioski La Alpujarra albo też zapisać się na wycieczkę minibusem, podczas której przewodnik opowie o najwyższych szczytach tego obszaru.
Za to Tablas de Daimiel w centralnej części Hiszpanii słynie przede wszystkim z unikatowych mokradeł zamieszkiwanych przez liczne gatunki ptaków, m.in. żurawi i bocianów, podczas gdy Park Narodowy Doñana w Andaluzji jest jednym z najważniejszych obszarów ochrony przyrody w Europie. Znajduje się tam wiele gatunków zagrożonych, takich jak wydry europejskie, rybołowy, ryś iberyjski czy kozice, a teren ten stanowi największy hiszpański ekosystem.
Obejmuje on ponad 54 tysiące hektarów rozciągających się na przestrzeni prowincji Huelva i Sewilla i uwodzi niezapomnianymi plażami, wydmami, bagnami oraz rezerwatami gwarantującymi unikalną na skalę europejską różnorodność biologiczną.
Są tysiące sposobów na to, jak cieszyć się tym parkiem: możemy zapisać się na sesję fotografowania ptaków z przewodnikiem-ekspertem, skorzystać z oferty wycieczki indywidualnej lub grupowej, by jeszcze pełniej połączyć się z naturą albo zdecydować się na jazdę konną połączoną z wyprawą samochodem terenowym.
Jest też opcja przemierzenia tej niezapomnianej trasy rowerem, a nawet wejścia na pokład statku Royal Fernando, który płynie wzdłuż rzeki Gwadalkiwir z Sanlúcar do starej osady La Plancha. To doświadczenie, którego powinien spróbować każdy z nas!
Warto wspomnieć, że to właśnie w Hiszpanii znajdziemy najwięcej, bo aż 53 uznane przez UNESCO rezerwaty biosfery na świecie. To obszary ziemi obejmujące ekosystemy o unikalnej wartości przyrodniczej. Te, które powinniśmy umieścić na swojej liście must see, to choćby Sierra de las Nieves, Las Batuecas-Sierra de Francia czy Montseny, które dostarczą nam absolutnie niepowtarzalnych, jedynych w swoim rodzaju przyrodniczych wrażeń.
To także w Hiszpanii odwiedzić możemy 15 geoparków, 4 parki narodowe wpisane na listę światowego dziedzictwa (Doñana, Teide, Garajonay i Monte Perdido) czy któryś z Rezerwatów Starlight, z 14 miejscami certyfikowanymi za jakość nieba do obserwowania gwiazd.
Z kolei miłośnicy aktywnego wypoczynku na łonie natury przy okazji wizyty w Hiszpanii z pewnością zechcą spróbować górskiej wspinaczki, pieszej turystyki lub będąc na terenach górzystych - także narciarstwa.
Nad Morzem Śródziemnym i Oceanem Atlantyckim można wypożyczyć sprzęt do uprawiania sportów wodnych, takich jak kajakarstwo, windsurfing czy żeglarstwo. Hiszpania to również doskonałe miejsce do jazdy na rowerze, zarówno górskim, jak i szosowym. Miłośnicy tego sportu mają do swojej dyspozycji wiele pięknych tras rowerowych, w tym m.in. Camino de Santiago czy trasy w Parku Narodowym Picos de Europa.
Na szczególną uwagę zasługują szlaki Via Verde, czyli Zielone Szlaki piesze, rowerowe i dla jeźdźców konnych w samym sercu natury, które istnieją dzięki zagospodarowaniu nieużywanej infrastruktury, zwłaszcza starych linii kolejowych. W Estremadurze znajdują się cztery: Via Verde Ruta de la Plata, Via Verde de Monfragüe, Via Verde de las Vegas del Guadiana i Via Verde Mina La Jayona, które łącznie obejmują aż około 150 kilometrów i są najlepszym sposobem na to, by bliżej poznać lokalny krajobraz.
Via Verde Ruta de la Plata
Zlokalizowana w północnej części prowincji Cáceres odpowiada starej linii kolejowej Astorga-Plasencia, a jej nazwa odnosi się do starożytnej drogi rzymskiej. To trasa o długości ok. 42 km, która łączy Casas del Monte i Béjar (już w sąsiednim regionie Salamanki). Biegnie ona wzdłuż najbardziej urokliwych miejscowości Doliny Ambroz: Casas del Monte, Segura de Toro, Gargantilla, Aldeanueva del Camino, Hervás i Baños de Montemayor.
Na miejscu warto odwiedzić Muzeum Włókiennictwa i zaplanować trochę czasu wolnego, by móc rozkoszować się urokami miasteczka o niezwykłym historycznym i artystycznym dziedzictwie. Na szczególne wyróżnienie zasługuje m.in. Hervás i jego Chroniony Krajobraz Castañar Gallego, a spacer po żydowskiej dzielnicy tego miasta, która jest jedną z najlepiej zachowanych w Hiszpanii, pozwoli przenieść się w przeszłość i odczuć jego dawnego ducha.
Latem warto zajrzeć także do zlokalizowanego na obrzeżach Hervás Uzdrowiska El Salugral oraz Łaźni Montemayor, w których znajdziemy pozostałości rzymskich term.
Via Verde de Monfragüe
Znajduje się w prowincji Cáceres i jest jednym z wejść do Parku Narodowego Monfragüe. To jeden z trzech szlaków Vias Verdes, zlokalizowany w odległości mniejszej niż pięć kilometrów od parku narodowego. W sumie ma około 20 kilometrów długości: zaczyna się w Las Habazas (Malpartida de Plasencia) i prowadzi aż do wiaduktu nad asfaltową drogą Caserío de Urdimalas, czyli szlakiem starej trasy kolejowej Madryt-Valencia de Alcántara.
To tutaj możemy podziwiać malownicze krajobrazy złożone z dębów szypułkowych i korkowych oraz podejrzeć orła iberyjskiego, sępa płowego, białosępa, sokoła wędrownego, krogulca zwyczajnego czy puchacza zwyczajnego.
By lepiej poznać tę Zieloną Trasę możemy odwiedzić też Północne Centrum dla Zwiedzających Parku (droga EX 208- km 9), gdzie dodatkowo mamy wyjątkową okazję przejść się po drewnianych kładkach, poprzyglądać się pasącemu się swobodnie na pastwiskach bydłu albo kontemplować opuszczoną stację Malpartida.
Co ciekawe, chociaż Monfragüe słynie przede wszystkim z oszałamiająco pięknej natury, może pochwalić się też bogatym dziedzictwem architektonicznym i historią. Będąc w Malpartida de Plasencia trzeba koniecznie odwiedzić kościół parafialny San Juan Bautista oraz przepiekne kaplice San Blas, Virgen de la Luz, San Gregorio i San Cristóbal.
Via Verde Vegas del Guadiana
Ten szlak Via Verde łączy Villanueva de La Serena z Logrosán i przechodzi przez miasteczka Don Benito, Rena, Villar de Rena, Torviscal, Palazuelo (Villar de Rena), Madrigalejo, Campo Lugar i Navalvillar de la Pela.
Jego trasa pokrywa się ze starą linią kolejową pomiędzy Talavera de la Reina i Villanueva de la Serena. Na długości prawie 58 kilometrów mamy szansę podziwiać piękno krajobrazu, na który składają się łąki, mokradła i pola uprawne, a pokonując tę trasę zimą, mamy możliwość odwiedzenia największego zimowiska żurawi przybywających tu z północy Europy. Co istotne, wzdłuż Via Verde znajduje się kilka obszarów objętych Specjalną Ochroną Ptaków (SPA).
Ciekawym przystankiem na szlaku będzie też Zamek Encomienda, Kościół Asunción w Villanueva de la Serena, a także kopalnie w Logrosán (kopalnia Constanza i Centrum Interpretacji).
Via Verde Mina La Jayona
Znajduje się w południowej części prowincji Badajoz i odpowiada starej linii kolejowej Peñarroya-Fuente del Arco. Ta Zielona Trasa o długości ponad 30 kilometrów biegnąca wzdłuż podnóża Sierra Morena przecina gminy Fuente del Arco, Valverde de Llerena, Berlanga i Azuaga.
Bogaty krajobraz tego Zielonego Szlaku pozwala podziwiać uprawy ziół, gaje oliwne i pastwiska dębów szypułkowych, a do tego pasące się na niektórych z nich stada owiec merino.
Przed rozpoczęciem wędrówki warto odwiedzić starą kopalnię żelaza La Jayona, z której surowiec wydobywano łopatami i kilofami, a która dziś jest miejscem o szczególnym znaczeniu geologicznym i wyjątkowej faunie i florze.
Wart uwagi jest też na pewno Chroniony Park Las Quinientas w Berlanga, w którym znajdziemy dużą ilość drzew i autochtonicznych roślin, takich jak narcyzy, orchidee, chryzantemy, koper włoski, janowce czy tymianek. Stąd niedaleko jest do innego obszaru Chronionego Krajobrazu, czyli Parku Naturalnego Sierra Norte de Sevilla, który także koniecznie powinniśmy wpisać na swoją listem must see.
Warto dodać, że wiele Zielonych Szlaków przystosowanych jest do korzystania dla osób niepełnosprawnych oraz poruszających się na wózkach inwalidzkich.
Co ważne, najpiękniejsze krajobrazy południowej Hiszpanii mamy szansę odkrywać w zrównoważony, przyjazny dla ekosystemu sposób. W Andaluzji zlokalizowane są cztery obszary chronione, które możemy zwiedzać zarówno na własną rękę, jak też z akredytowanymi firmami, które promują zrównoważony rozwój. Należą do nich wspomniane wyżej Park Narodowy Doñana, Park Narodowy Sierra Nevada oraz dwa opisane poniżej.
Wszystkie z nich stosują się do Europejskiej Karty Zrównoważonej Turystyki na obszarach chronionych (CETS, Carta Europea de Turismo Sostenible en Espacios Naturales Protegidos): inicjatywy EUROPARC, która promuje odpowiedzialną ekologicznie turystykę. Taka przyjazna planecie turystyka jest możliwa!
Gdy mowa o odpowiedzialnej ekologicznie turystyce, nie sposób nie wspomnieć o tym uznanym w 1989 roku za Chroniony Obszar Naturalny terenie, który leży w południowej części prowincji Córdoba i obejmuje powierzchnię około 32 tysięcy hektarów. Będąc na miejscu trzeba odwiedzić takie miasta, jak Cabra, Carcabuey, Doña Mencía, Iznájar, Priego de Córdoba, Rute, Luque i Zuheros.
Jedną z ciekawszych atrakcji tego regionu jest wapienny charakter występujących tu materiałów, czyli formacje krasowe, a ogromna różnorodność szlaków podzielonych według stopnia trudności czyni piesze wycieczki wyjątkowym, nieporównywalnym z niczym innym doświadczeniem.
Poza szlakami turystycznymi warto odwiedzić też zachwycający roślinnością Ogród Mikologiczny La Trufa znajdujący się w Zagrilla, lub poznać bliżej lokalną faunę i florę na jednej z wycieczek z przewodnikiem organizowanej przez Centrum dla zwiedzających Santa Rita.
Ten obszar naturalny znajduje się w prowincji Jaén i obejmuje powierzchnię ponad 200 tysięcy hektarów. Tu także nie będziemy się nudzić! Bogata oferta zajęć oferuje przyjazne ekosystemowi plany dla całej rodziny. Oto kilka pomysłów, których trzeba spróbować będąc na terenie obszaru chronionego Cazorla, Segura y las Villas:
Podczas przemierzania szlaku Mina de Mimbre odkryjemy XVII-wieczną kopalnię, prowadzony trasą wytyczoną przez stare tory kolejowe szlak Vias Verdes (np. Segura) oraz jeden z najbardziej urokliwych szlaków w Hiszpanii zlokalizowany wzdłuż rzeki Borosa.
- sport i przygody dla całej rodziny
To mogą być wycieczki rowerowe (np. trasą Campos de Hernán lub Mirabuenos, aby w pełni dać się porwać naturze), trasy samochodem terenowym, które pozwolą odkryć oszałamiające miejsca, takie jak choćby laguna Valdeazores). Warto też spróbować sportów wodnych, np. kajakarstwa czy niezapomnianego raftingu na rzece Gwadalkiwir albo zbiorniku Tranco. Ci, którym niegroźna jest wysokość powinni skusić się też na coś z oferty sportów lotniczych: lotniska La Garzo lub Las Infantas organizują specjalne zajęcia, dzięki którym wyjątkowe widoki będzie można podziwiać z lotu ptaka.
W galerii znajdziecie migawki najciekawszych miejsc na terenie Hiszpanii, które trzeba odwiedzić tego lata!
