Na czym polega działanie laserów i dlaczego laserowe zabiegi odmładzające dają najbardziej naturalne efekty, wyjaśnia dr Grzegorz Kołodziejski, dermatolog z kliniki Melitus.
Z informacji zamieszczanych na stronach różnych klinik medycyny estetycznej wynika, że za pomocą jednego lasera można zrobić praktycznie wszystko – zlikwidować przebarwienia, zamknąć naczynka, usunąć blizny, odmłodzić skórę, ujędrnić ją, wygładzić zmarszczki, pozbyć się niechcianych włosków. Wydaje mi się trochę podejrzane, żeby jedno urządzenie mogło mieć tak dużo zastosowań.
Jednym laserem na pewno nie da się zrobić wszystkiego. Wynika to z samej zasady ich działania, czyli termolizy selektywnej. Ich światło uderza tylko w to, co mu się nie podoba i co chce zniszczyć. Każdy laser emituje wiązkę światła o konkretnej długości fali i w zależności od niej działa na różne znajdujące się w skórze substancje, tzw. chromofory. Najważniejszymi chromoforami są melanina, czyli barwnik skóry, hemoglobina – barwnik krwi, oraz woda. Pochłaniają one energię lasera, co wywołuje efekt fototermiczny i prowadzi do uszkodzenia zawierających je tkanek. Dlatego lasery mogą mieć tak różne działanie. Oddziałując na melaninę, uszkadzają włoski lub usuwają przebarwienia. Wychwytując hemoglobinę, doprowadzają do zamknięcia naczynia krwionośnego. Z kolei urządzenia emitujące światło absorbowane przez wodę wywierają wpływ na wszystkie komórki, ponieważ zawierają one wodę. Jeśli ktoś twierdzi, że ma laser, który robi wszystko, to znaczy, że jest to urządzenie, które niczego nie robi dobrze. Nieporozumienie może brać się stąd, że obecnie coraz częściej lasery mają postać platform, do których podłącza się głowice o różnych długościach fali, lub kombajnów złożonych z 2–3 różnych laserów. Lasery często są też mylone z urządzeniami typu IPL, które rzeczywiście mają bardzo wszechstronne działanie.
Czym różni się światło lasera od światła IPL?
W przeciwieństwie do laserów, które emitują wiązkę światła o jednej konkretnej długości fali, urządzenie IPL wytwarza fale świetlne o różnych długościach, które mogą być pochłaniane zarówno przez melaninę, jak i hemoglobinę. Dzięki temu mają bardzo szerokie spektrum działania: wygładzają zmarszczki, zmniejszają rumień, niwelują przebarwienia. Działają bardzo wszechstronnie, ale są zdecydowanie mniej wyspecjalizowane niż lasery. Mimo że w nowoczesnych urządzeniach IPL można już bardziej dostosować ich parametry do konkretnych problemów, a widma światła niebezpieczne dla skóry zostały wyeliminowane, to w dalszym ciągu lasery dają bardziej precyzyjne efekty. W zależności od emitowanej przez nie długości światła przeznaczone są do różnych rodzajów zabiegów i oddziałują na różne warstwy skóry. Dlatego jeśli zależy nam na jej mocniejszej przebudowie i regeneracji, dobrze będzie zdecydować się na zabieg laserowy.
Z jakich laserów obecnie korzystają kliniki medycyny estetycznej?
Powinny być wyposażone w sprzęt, który umożliwia wykonanie podstawowych zabiegów. Czyli laser do epilacji, diodowy lub aleksandrytowy, laser naczyniowy, nieablacyjny laser frakcyjny, który sprawdza się w zabiegach odmładzających, laser ablacyjny, dzięki któremu skutecznie usuwamy blizny i wykonujemy peelingi laserowe.
Zabiegi laserowe trudno jest przedawkować. Dzięki temu dają bardzo naturalne efekty.
Jakie lasery obecnie uważane są za najbardziej skuteczne, bezpieczne i bezbolesne?
Niestety, nie ma na razie możliwości wykonania zabiegu laserowego, który miałby dużą skuteczność, a zarazem byłby bezbolesny. Twierdzenia tego typu mijają się z prawdą. Działanie lasera o dużej mocy polega na punktowym generowaniu bardzo wysokiej temperatury, a to wywołuje ból. Na szczęście przed większością zabiegów skórę można znieczulić. Nie można tego zrobić jedynie w przypadku usuwania zmian naczyniowych, takich jak rumień czy zamykanie naczynek, ponieważ wszystkie preparaty znieczulające obkurczają naczynia krwionośne, więc zabieg byłby zupełnie nieskuteczny. Co 2–3 lata pojawiają się jakieś nowości, ale zmiany polegają raczej na ulepszaniu obsługi urządzeń, a nie na przełomowych odkryciach technologicznych. Zresztą to, czym obecnie dysponujemy, całkowicie nam wystarcza.
Czyli ważniejsza jest jakość, a nie data produkcji?
Niektóre dobre lasery się nie starzeją – jeżeli dysponują źródłem, które się nie zużywa, to mogą skutecznie wykonywać zabiegi przez wiele lat. Moim ulubionym laserem jest chirurgiczny CO2, który ma już 15 lat, i cały czas nie mogę znaleźć nowego modelu, który byłby lepszy. Lasery renomowanych firm, z reguły amerykańskich, wiodą obecnie prym na rynku i niestety są też bardzo drogie. Ten sam laser, ale chińskiej czy koreańskiej produkcji, kosztuje cztery lub pięć razy mniej. Warto zdawać sobie sprawę, że jakość usługi odpowiada cenie sprzętu. Klientom oczywiście trudno to sprawdzić, więc czasem skuszeni atrakcyjną ceną korzystają z zabiegu, który nie daje oczekiwanych efektów. Stąd biorą się potem opinie, że np. laser nie usunął przebarwień lub nie zamknął naczynek. Często też jako bezbolesne reklamowane są zabiegi usuwania zbędnego owłosienia urządzaniami typu IPL. Mimo że w zakresie ich działania faktycznie mieści się epilacja, to ich efektywności w żaden sposób nie można porównać do zabiegów laserowych. Jest też kwestia bezpieczeństwa. Droższe lasery charakteryzują się tym, że można bardzo precyzyjnie dostosować ich parametry do potrzeb konkretnego zabiegu. Na przykład usunięcie jakiejś zmiany skórnej wymaga impulsu o bardzo długim czasie trwania, trzeba ustawić źródło światła na 100 czy 200 milisekund. W tańszych maszynach jest to niemożliwe. Można próbować odtworzyć ten efekt za pomocą kilku lub kilkunastu mikrouderzeń. Rezultat nie będzie taki sam, a tkanka zostanie mocno przegrzana. Rośnie więc ryzyko poparzenia.
Jak sprawdzić, jakim laserem dysponuje klinika medycyny estetycznej?
Jeżeli klient ma zapłacić za zabieg kilkaset złotych, ma prawo do uzyskania dokładnej informacji na temat urządzenia, za pomocą którego będzie on wykonywany. Każda klinika, która dysponuje sprzętem dobrej jakości, na pewno chętnie się tym pochwali. Poza tym zawsze lepiej korzystać z usług renomowanych placówek, które działają na rynku od wielu lat. Sygnałem alarmowym powinna być też niska cena zabiegu.
Czy to prawda, że najmniej bolesne są zabiegi laserami piko- i nanosekundowymi?
Tego typu urządzenia charakteryzują się tym, że czas przerwy między kolejnymi uderzeniami lasera jest dłuższy niż samo uderzenie. Dlatego zabieg jest mniej bolesny, bo czas wychładzania jest dłuższy niż czas podgrzewania. Są to jednak lasery bardzo drogie, więc na razie dysponuje nimi mało klinik. W mojej praktyce często używam lasera CO2 z krótkim czasem trwania impulsu, dzięki czemu mogę wykonać zabieg usuwania brodawek na stopach małym dzieciom. Można to zrobić praktycznie bez znieczulenia. Wykonanie tego zabiegu klasycznym CO2 byłoby zbyt bolesne.
Na czym polega odmładzające działanie laserów?
Odmładzająco działa już samo podgrzewanie skóry. Temperatura, którą pochłaniają tkanki, powoduje napływ fibroblastów, czyli komórek produkujących włókna kolagenowe. Dzięki temu skóra regeneruje się od wewnątrz. Zostają w niej zainicjowane procesy naprawcze, których efektem będzie poprawa jej napięcia i jędrności.
Co się stanie ze skórą, jeśli zafundujemy jej za dużo zabiegów laserowych?
Jeśli zrobimy zabieg, choć nie było do niego wskazań, to pacjentka tylko straci pieniądze. W przypadku zabiegów wykonywanych zbyt często, skóra może nie nadążać z regeneracją, więc istnieje ryzyko jej podrażnienia czy uszkodzenia. Dlatego serie zabiegów najczęściej robimy w odstępach 4–5 tygodni. Zabiegi laserowe są dość bolesne i kosztowne, więc nawet jeśli pacjentki są bardzo zadowolone z ich efektów, to nie chcą się im poddawać częściej, niż jest to zalecane. Dlatego nie ma ryzyka takiego jak w przypadku wypełniaczy, że przesadzimy z ich ilością.
Laserami likwidujemy to, co jest nieestetyczne, np. naczynka, przebarwienia, zmarszczki, różnego typu brodawki. Za ich pomocą nie możemy niczego dodać. Dzięki temu laserowe zabiegi odmładzające dają bardzo naturalne efekty. Na pewno nie zmieniają rysów twarzy.
W jakim wieku warto zacząć korzystać z zabiegów laserowych?
Wszystko zależy od problemu, z jakim przychodzi pacjentka. Robienie zabiegów odmładzających 20-latkom nie ma sensu, ale już usuwanie zmian naczyniowych jest jak najbardziej uzasadnione. Zabieg wykonujemy, kiedy są do niego wskazania. Prawda jest też taka, że po 30. urodzinach prawie każda kobieta znajduje na swojej skórze coś, co jej się nie podoba, np. przebarwienia.
