Marlee Matlin szykuje się po raz kolejny na oskarową galę. Tym razem jest wyjątkowo dumna z nominowanego do Oskarów 2022 filmu "CODA". Nie tylko zagrała w nim brawurowo matkę głównej bohaterki, ale również zadbała, aby głusi aktorzy zagrali niesłyszących członków rodziny Rossi. Sama jest jedyną niesłyszącą laureatką Oskara.
CODA. O czym jest nominowany do Oskarów 2022 film?
"CODA" (tytuł bierze się od akronimu oznaczającego child of deaf adult, czyli dzieci niesłyszących dorosłych) opowiada historię Ruby Rossi (w tej roli Emilia Jones), jedynej słyszącej osoby w swojej rodzinie. Rodzice ( w tej roli Marlee Matlin i nominowany do Oskara za rolę drugoplanową Troy Kotsur) i starszy brat Ruby są rybakami, którzy w obliczu ograniczeń połowów i wysokich marż pośredników z trudem wiążą koniec z końcem.
Ruby pomaga w prowadzeniu rodzinnego interesu i nie ma pomysłu na swoją przyszłość. Dopiero udział w szkolnym chórze uświadamia jej, że marzy o śpiewaniu. Pomaga jej w tym nauczyciel (Eugenio Derbez). Ruby jednak obawia się, że bez jej wsparcia rodzina nie poradzi sobie w świecie słyszących, dlatego gotowa jest zrezygnować z pójścia do szkoły muzycznej. Reżyserką filmu jest Sian Heder, zaś "CODA to remake francuskiego filmu "Rozumiemy się bez słów". Film można obejrzeć na platformie Apple Tv+.
Marlee Matlin walczyła o więcej ról dla głuchych aktorów w filmie "CODA"
Film "CODA" ma dużą szansę na Oskara, zwłaszcza po spektakularnej wygranej nagród SAG. Na tyle dużą, że producent – Apple TV+, zdecydował się po raz pierwszy zorganizować własne przyjęcie oskarowe. CODA nominowana jest w kategorii najlepszy film oraz za najlepszą męską rolę drugoplanową dla Troya Kotsura. To właśnie obsada filmu wyróżnia produkcję. Reżyserka Sian Heder jako pierwszą obsadziła Marlee Matlin w roli matki głównej bohaterki. Matlin jest jedną z najbardziej znanych niesłyszących aktorów, jednak finansujący produkcję chcieli obsadzić pozostałe role osób niesłyszących aktorami słyszącymi.
Sprzeciwiłam się temu i powiedziałam: Jeśli tak, to po prostu rezygnuję, to wszystko. Nie wyobrażam sobie żadnego aktora, który udawałby głuchego. Nie jesteśmy kostiumami do zakładania, już nie. Tyle razy widziałam w tej branży jak słyszący aktorzy wcielają się w role głuchych postaci. Mamy tego dość - opowiadała Matlin.
Ostatecznie z wsparciem Matlin wybrano do roli jej męża głuchego aktora Troya Kotsura, zaś do roli dorosłego syna – Daniel Duranta. Aktorów reżyserka z pomocą Matlin wyszukała za pomocą Deaf West Theatre w Los Angeles.
Cała praca na planie filmowym została przygotowana pod współpracę z niesłyszącymi aktorami. Reżyserka nauczyła się języka migowego oraz zatrudniła Alexandrię Wailes jako konsultantkę do spraw amerykańskiego języka migowego (ASL). Nauka ASL wpłynęła również na scenariusz.
Często widziałam jakiś znak i zdawałam sobie sprawę, że chcę zmienić tekst. Była jedna linijka, która brzmiała: „Czy chcesz, żebym tu umarł?”. Ale znak „umrzeć” nie jest aktywnym, złym znakiem; jest w tym coś spokojnego. Porozmawialiśmy więc i zapytałam, czy moglibyśmy zrobić coś ostrzejszego i bardziej dynamicznego. W takim przypadku „Zabijasz mnie” bardziej przypominało dźganie nożem, więc zdecydowaliśmy się na zmianę.
Swój wpływ na scenariusz miał również Troy Kotsur, znany ze swojego barwnego języka migowego. Jednym z przykładów jest scena, kiedy grany przez niego bohater chce się upewnić, że jego córka będzie uprawiała bezpieczny seks. Kotsur udawał żołnierza zakładającego hełm, a następnie używał ramienia, by naśladować penisa.
Chciałem upiększyć język, który często brzmi wulgarnie po angielsku. Angielski może być ograniczający. Opiera się na tym, jak brzmią rzeczy. Żołnierz w hełmie? Zastanawiam się, jak słyszący ludzi mogą to zrozumieć? Więc zrobiłem to bardzo malowniczo i przejrzyście - mówi Kotsur.
Aby umożliwić aktorom komfortową pracę na planie, zatrudniono tłumaczy amerykańskiego języka migowego oraz reżyserów posługujących się ASL. Dodatkowo członkowie obsady filmowej uczyli się ASL, zaś Emilia Jones rozpoczęła naukę 9 miesięcy przed rozpoczęciem zdjęć do filmu.
Konsultowano się również z lokalną społecznością niesłyszących z okolic Bostonu, gdzie umiejscowiona jest akcja filmu "CODA", aby upewnić się, że film oddaje lokalny koloryt dialektu ASL z tego obszaru. Również plan filmowy, a zwłaszcza dom rodziny Rossi został dopasowany do tego jak w rzeczywistości urządziłaby np. salon niesłysząca rodzina, która chce oglądać telewizję, ale jednocześnie móc ze sobą migać.
Marlee Matlin. Ponad 30 lat kręcenie filmów
Marlee Matlin chwaliła pracę na planie "CODA", a ma duże doświadczenie filmowe, gdyż od jej debiutu minęło ponad 35 lat. W wieku 18 miesięcy Marlee Matlin straciła cały słuch w prawym uchu i 80 proc. w lewym uchu, co było efektem ubocznym gorączki i choroby. Nie przeszkodziło jej to zostać uznaną aktorką. W 1986 roku, w wieku 21 lat Marlee zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki za rolę w filmie "Dzieci gorszego boga", w której partnerował jej William Hurt. Marlee Matlin była najmłodszą osobą w historii, która wygrała w tej kategorii i jedyną niesłysząca zdobywczyni Oscara w dowolnej kategorii. Do jej największych ról należy m.in. występ w serialu politycznym „The West Wing”, rolą pani burmistrz w serialu :Gdzie diabeł mówi dobranoc”, w świetnym serialu „Magicy” czy serialu sensacyjnym „Quantico”. Matlin była również pierwszą niesłyszącą gwiazdą, która wzięła udział w amerykańskim „Tańcu z gwiazdami”.
Marleen Matlin i Kevin Gradalski. Jak wygląda rodzina oskarowej aktorki?
Utrata słuchu to niejedyne wyzwanie, z którą musiała zmierzyć się Marlee Matlin. W 2009 roku ukazała się autobiografia Matlin "I'll Scream Later", w której opisuje swoje nadużywanie narkotyków i to, jak skłoniło ją to do udania się na odwyk w Betty Ford Center. Opowiada również o swojej burzliwej, dwuletniej relacji ze znacznie starszym kolegą z filmu "Dzieci gorszego Boga", Williamem Hurtem, który, jak twierdzi, był wobec niej fizycznie znęcany. Odnosi się również do molestowania seksualnego, którego doświadczyła jako dziecko z rąk swojej opiekunki do dzieci.
W 1993 roku Matlin poślubiła policjanta z Burbank Kevina Grandalskiego. Para spotkała się po raz pierwszy, gdy aktorka kręciła scenę z serialu "Rozsądnych wątpliwości" poza terenem studia, zaś policja wyznaczyła Grandalskiego do zapewnienia bezpieczeństwa i kontroli ruchu.
Matlin i Gradalski mają czworo dzieci: Sarah (ur. 1996), Brandona (ur. 2000), Tylera (ur. 2002) i Isabelle (ur. 2003). Matlin promując film CODA porównywała się do granej przez siebie bohaterki, kontrolującej swoją córkę Jackie.
Muszę przyznać, że jestem najfajniejszą mamą na ziemi. Odbieram ich rzeczy. Gotuję dla nich. Daję im pieniądze przez Venmo. Myślę, że moje dzieci lubiły patrzeć, jak gram postać tak inną ode mnie.
