Każda generacja chce na swoją modłę zmienić świat, co prowadzi do tarć ze starszymi. Z czego wynikają konflikty międzypokoleniowe? Najczęściej z niezrozumienia siebie nawzajem. Oto przewodnik po pokoleniach Z i Alpha, który pomoże zrozumieć ich nadzieje oraz ambicje. Gdy wiemy, jak szukać porozumienia, łatwiej je znaleźć…
Spis treści
Do tej generacji zalicza się osoby urodzone między 1997 a 2010 rokiem. Dr Jean Twenge, amerykańska psycholożka, ukuła dla nich alternatywną nazwę: iGen, generacja iPhone’ów, bo za ich czasów po raz pierwszy zaprezentowano te smartfony, które szybko stały się wyznacznikiem statusu młodych osób. Są tubylcami internetu: niemal co trzeci z nich jest w stanie wytrzymać jedynie godzinę bez dostępu do sieci, są też skłonni zrezygnować ze swojej prywatności, by otrzymywać online treści personalnie do nich dopasowane. Bywają nazywani zoomerami – wolą spotkania online na platformach od tych twarzą w twarz. Jeśli mają wybrać rozmowę osobiście, przez telefon lub mail czy SMS, prawie zawsze postawią na to drugie. Zrywają i wypowiadają pracę także w wiadomościach tekstowych. Ich najbliższe sąsiedztwo to cały świat – czują się swobodnie na sąsiedniej ulicy, w Berlinie, Kairze czy Rio de Janeiro. Nie muszą nawet znać języka – od czego jest tłumacz Google’a! Są chętni nowych doświadczeń i nie przepadają za rutyną także dlatego, że wychowywali się w dużej mierze online. Często zmieniają pracę albo ją rzucają, by wyjechać na kilka miesięcy, popływać na desce, pojeździć na rowerze. Mają wysoką samoocenę i wysokie wymagania, nie obniżają ich nawet wtedy, gdy świat tym wymaganiom – np. płacowym – nie chce sprostać. Lubią mieć komfortowe warunki, dlatego chętniej będą długo mieszkać z rodzicami jako gniazdownicy, niż wynajmą obskurny pokój w mieszkaniu dzielonym z innymi osobami.
Są czasem prześmiewczo nazywani „płatkami śniegu”. Nazwę zaczerpnięto z książki Fight Club Chucka Palahniuka: „Nie jesteś wyjątkowy. Nie jesteś pięknym i unikalnym płatkiem śniegu” (to aluzja do odkrycia fizyków, że nie ma dwóch identycznych płatków śniegu – w ogromnym powiększeniu każdy jest niepowtarzalny!). Członkowie pokolenia Z myślą jednak, że są unikalni.
Wartości: popularność, wysokie poczucie własnej wartości, indywidualizm, emocje, dbanie o rozwój psychologiczny
Urodzili się w latach 2010–2024. Pokoleniem Alpha nazwał ich australijski socjolog Mark McCrindle, który postuluje, by odtąd każdą generację nazywać od kolejnych liter greckiego alfabetu (dlatego urodzeni w 2025 roku są już określani mianem generacji Beta). Coraz częściej jednak mówi się o nich: szklane pokolenie. Po pierwsze dlatego, że od niemowlęcia korzystają z ekranów dotykowych i nawet gdy czytają książki, próbują robić zbliżenia, charakterystycznie rozszerzając dwa palce, jakby chcieli rozciągnąć kartkę. Są też transparentni jak szkło i jak ono… krusi (co widać już po starszych przedstawicielach tej generacji). Zwłaszcza że na ich dzieciństwo przypadły niespokojne czasy pandemii Covid-19 i dramatycznych przemian politycznych. Z badań wynika, że jest to pokolenie wyjątkowo nieszczęśliwe i cierpiące z powodu przeciążenia informacjami.
Wiedzą wiele, ale rzadko potrafią wiązać ze sobą fakty i wyciągać wnioski. Urodzili się – jako pierwsze pokolenie w całości – w trzecim tysiącleciu i zapewne wielu z nich dożyje XXII wieku. Mają jednak rozliczne problemy zdrowotne: członkowie tego pokolenia częściej niż ci z poprzednich cierpią z powodu alergii, otyłości, częściej diagnozuje się u nich ADHD i spektrum autyzmu. Wielu z nich wychowywanych jest przez jedno z rodziców – rozwody to codzienność dzieci z generacji Alpha. Uważa się, że okoliczności, w jakich dorastają przedstawiciele tego pokolenia, mogą uczynić ich w przyszłości elastycznymi i ułatwić im adaptację do życia w nowym świecie, w którym coraz większą rolę będzie odgrywać sztuczna inteligencja.
Wartości: nowe technologie, dbałość o planetę i zrównoważony rozwój, dbałość o dobrostan psychiczny i emocjonalny, niezależność od innych ludzi, równość, wyrażanie własnych opinii przy każdej możliwej okazji.
Trzy rady od Jeffersona Fishera, amerykańskiego prawnika i autora książki "Powiedzmy to sobie jasno. Jak prosto się komunikować, by dojść do porozumienia".