Wyniki opublikowanych w British Medical Journal badań stoją w sprzeczności z wcześniejszymi analizami i... zdrowym rozsądkiem. A jednak można na ich podstawie dojść do wniosku, że warto pozostać w nieszczęśliwszym związku choćby po to, żeby uniknąć cukrzycy.
Zaskakujące wyniki badań dotyczące korelacji między zdrowiem, a związkiem niezależnie od jego jakości, zostały opublikowane w czasopiśmie wydawanym przez British Medical Journal. Jak można się było spodziewać, tekst zatytułowany "Jak słodka jest twoja miłość? Rozwikłanie wpływu stanu cywilnego i jego jakości na średnie poziomy cukru u osób dorosłych w wieku 50 lat i starszych w Angielskim Długookresowym Badaniu nad Starzeniem się" wywołał zamieszanie. Jego autorki sugerują bowiem, że nawet kiepski związek jest lepszy dla naszego zdrowia niż samotność – zwłaszcza, jeśli grozi nam cukrzyca.
Jak nieszczęśliwy związek wpływa na ogólną jakość życia?
Dotąd byliśmy przekonani, że życie w pojedynkę to lepsza opcja niż trwanie w toksycznym związku. Tym bardziej, że ten nasz pogląd potwierdzały wyniki badań. Na przykład w artykule opublikowanym w 2005 roku w czasopiśmie "Social Forces" można było przeczytać:
Aktualne badanie pokazuje, że długoterminowe małżeństwa o niskiej jakości mają znaczący negatywny wpływ na ogólny dobrostan.
Autorzy tekstu opublikowanego w wydawanym przez Uniwersytet Oksfordzki periodyku doszli do tych wniosków opierając się na trwającej 12 lat obserwacji par małżeńskich. Ich zdaniem, pozostawanie w nieszczęśliwym związku wiązało się ze "znacząco niższym poziomem ogólnego szczęścia, satysfakcji z życia, poczucia własnej wartości i zdrowia".
Równocześnie w artykule podkreślano podwyższony poziom psychicznego cierpienia nieszczęśliwych małżonków. Podobne wnioski znajdujemy w artykule opublikowanym pod koniec 2022 roku, którego autorzy – naukowcy związani z Uniwersytetem w Heidelbergu – podkreślają zależność między niskiej jakości związkiem a depresją.
Równocześnie psychoterapeuci zwracają uwagę na fakt, że będąc singlem można sobie szczęśliwie ułożyć życie, tymczasem pozostając w związku, który nie daje nam satysfakcji możemy doświadczać osamotnienia i rozczarowania oraz mieć poczucie bezradności.
Zły związek nie jest taki zły?
Autorki wspomnianego przez nas na początku artykułu sugerującego pozytywny wpływ na zdrowie nawet nie najlepszego związku, oparły się na badaniach, które wykazały zdrowotne korzyści płynące z małżeństwa czy też wspólnego życia. Przy czym te korzyści dotyczyły głównie starszych osób.
Katherine J. Ford, psycholożka związana z Uniwersytetem w Ottawie i dr Annie Robitaille, specjalizująca się w badaniu związków między czynnikami biospołecznymi a starzeniem się, do swoich wniosków doszły też na podstawie licznych analiz wskazujących na relację między cukrzycą typu 2. a społeczną izolacją i samotnością.
Obie naukowczynie korzystały z danych zgromadzonych w latach 2004-2013, w trakcie Angielskich Długoterminowych Badań nad Starzeniem się. W badaniach tych wzięło udział 3335 osób w wieku 50-89 lat. Ich uczestnicy co dwa lata mieli pobieraną krew w celu zbadania poziomu cukru.
Byli też pytani o to, czy mają męża, żonę lub partnera, z którym mieszkają, oraz proszono ich o ocenienie, czy ich związek zapewnia im wsparcie czy też jest dla nich źródłem napięcia. 76 procent uczestników badania była żonata, zamężna lub była w związku partnerskim.
Równocześnie, w trakcie tego badania zbierano szereg istotnych informacji na temat uczestniczących w nim osób – ich wieku, dochodu, rodzaju wykonywanej pracy, aktywności fizycznej, wskaźnika BMI, stanu psychicznego czy relacji z ludźmi spoza związku.
Badacze doszli wtedy między innymi do wniosku, że ryzyko zachorowania na cukrzycę było mniejsze u osób, które pozostawały w związku małżeńskim lub żyły z partnerem. Co ciekawe, jakość związku nie miała znaczącego wpływu na średni poziom cukru we krwi badanych osób.
Jak wytłumaczyć te wyniki? Nie ma wątpliwości, że osoby, z którymi żyjemy na co dzień mają wpływ na nasz styl życia – naszą dietę czy aktywność fizyczną. Nie mniej ważny jest też czynnik ekonomiczny. Fakt, że do budżetu domowego wpływają dwie pensje ma wpływ na nasze życie, a konkretnie, na to co jemy i jak spędzamy wolny czas.
Trzeba też pamiętać o tym, że zarówno naukowcy zbierający dane podczas długoterminowych badań przeprowadzonych między 2004 a 2013 rokiem, jak i Katherine J. Ford i Annie Robitaille, skoncentrowali się na konkretnym schorzeniu – cukrzycy typu 2. Nie wiadomo nic o innych problemach zdrowotnych uczestników badań oraz ich zależności od jakości ich związków. Możliwe więc, że trwając w nieudanym związku unikniemy cukrzycy, możemy za to nabawić się chorób będących efektem przewlekłego stresu: zespołu jelita drażliwego, depresji, choroby wieńcowej, otyłości lub choroby Alzheimera.
