Synchroniczność tłumaczy, że nic nie dzieje się w naszym życiu "przez przypadek"

Synchroniczność: co to jest?

Myślisz o jakiejś osobie i nagle spotykasz ją w galerii handlowej. Wpadasz na genialny pomysł i okazuje się, że ktoś robi to dokładnie w tym samym czasie. Brzmi znajomo? Z pewnością niejednokrotnie wielu z nas próbowało dociec, jak to możliwe i czy da się takie zjawiska wytłumaczyć. Okazuje się, że podobne przemyślenia miał szwajcarski psycholog i psychiatra Carl Gustaw Jung. Razem ze znanym szwajcarskim fizykiem, laureatem nagrody Nobla, Wolfgangiem Pauli sformułował pojęcie "synchroniczności". Co zatem kryje się za tym zjawiskiem?

Synchroniczność to współwystępowanie zdarzeń psychicznych (przeczucia, sny, wrażenia) i faktów zewnętrznych, które dla danej osoby mają  znaczenie, a nie są powiązane przyczynowo-skutkowo.

Synchroniczność Junga

Jung opisał przypadek pacjentki, którą blokował nadmierny racjonalizm. Aby terapia mogła przynieść skutek, potrzebna była zmiana perspektywy. Kiedy pewnego dnia Jung pracował z pacjentką nad snem, w którym występował skarabeusz, nagle przez okno do pokoju wpadł żuk z gatunku skarabeuszy (egipski symbol odrodzenia). To był przełom w terapii. Skąd wziął się akurat w tym momencie owad? Na gruncie przyczyny i skutku nie da się tego wyjaśnić.

Inny przypadek, który dał Jungowi do myślenia dotyczył jego pracy naukowej. Kiedy badał historycznie symbol ryby i prowadził na ten temat zapiski, wydarzyły się następujące przypadki. Na obiad podano rybę, Jung spotkał byłą pacjentkę, która pokazała mu namalowany obraz przedstawiający rybę. Ktoś pochwalił się pracą na szydełku z motywem ryby, a następnego dnia pacjentka opowiedziała swój sen z motywem ryby. Serię "przypadków" Jung opisał w jednej ze swoich prac.

Kiedy zatem Jung zaczął nazywać opisane wyżej zbiegi okoliczności synchronicznością? Fachowa literatura podaje dwa okresy czasu. Anthony Storr, psychiatra i krytyk psychologii analitycznej podaje datę 1897, zaś Joseph Cambray podkreśla, że dopiero w 1930 roku Jung po raz pierwszy odważył się publicznie wypowiedzieć to słowo. Jednak dopiero w 1952 roku Gustaw Jung opublikował artykuł "Synchroniczność - zasada związku acausal".

Używam więc ogólnego pojęcia synchroniczności (nie synchronizmu!) w szczególnym sensie koincydencji w czasie dwóch lub większej ilości przyczynowo nie powiązanych zdarzeń, które mają to samo lub podobne znaczenie. Synchroniczność zatem oznacza jednoczesne pojawienie się pewnego stanu psychicznego i jednego lub więcej zewnętrznych zdarzeń, które zdają się być znaczącymi paralelami do chwilowego stanu podmiotu i w pewnych przypadkach vice versa - C. G. Jung.

Jung tłumaczył dalej, że na synchroniczność składają się dwa czynniki: "jakiś nieświadomy obraz pojawia się w świadomości jako marzenie senne, idea, przeczucie, jakaś obiektywna sytuacja w świecie zewnętrznym (aktualna lub w przyszłości) zbiega się z tą treścią obrazu.”

Rodzaje synchroniczności

Pojęcie synchroniczności ciężko jest jednoznacznie określić. Wyróżnia się następujące rodzaje synchroniczności:

• Predykcyjna – opisuje sytuacje, kiedy na przykład myślimy o danej osobie lub rzeczy, a następnie dokonuje się to konkretne zdarzenie. Rozmawiamy z kimś o konkretnej rzeczy i dosłownie w tym samym momencie widzimy daną rzecz. Inny przykład: myślimy o osobie, z którą dawno nie rozmawialiśmy i ta osoba do nas dzwoni.
• Przewodnia  - polega na dostrzeganiu znaków, które doprowadzą nas do konkretnego celu. Przykład: zastanawiamy się nad zmianą pracy, ponieważ obecna nas nie zadowala i nagle niby przypadkowo znajdujemy ogłoszenie o pracę, które stworzone jest idealnie dla nas. Przypadek, a może synchroniczność?
• Refleksyjna – mówi o sytuacji, kiedy w twojej głowie pojawiają się myśli, skłaniające cię do refleksji nad danym zdarzeniem. Przykład: chcesz zrezygnować z karnetu na basen, bo dawno już z niego nie korzystasz, ale z drugiej strony zastanawiasz się nad korzyściami płynącymi z korzystania karnetu. Synchroniczność refleksyjna zmusza cię do głębszego zastanowienia się, czy słuszna jest rezygnacja.
• Testująca – dotyczy sytuacji, kiedy pojawiające się zdarzenia testują nas. Przykładowo czujesz pokusę kupienia drogiego płaszcza, ale obiecałaś sobie, że będziesz oszczędzać na wakacje. Dodatkowo natrafiasz na reklamę sklepu, gdzie chcesz kupić płaszcz. W ten sposób testujesz swoją silną wolę.

Jak zauważyć w naszym życiu synchroniczność?

Synchroniczność może przybierać różne formy, które opisują różne rodzaje zbieżności wydarzeń, myśli i symboli. Każdy z nas może doświadczać synchroniczności w inny sposób i może mieć swoje osobiste doświadczenia. Ważne jest, aby być otwartym na różne znaki synchroniczności,  które mogą pojawiać się w naszym życiu. Oto kilka przykładów, jak dostrzec w naszym życiu codziennym synchroniczność:

• Synchroniczność czasowa. Jest to największy powszechny rodzaj synchroniczności, który polega na zbieżności zdarzeń w czasie. Na przykład, gdy pomyślałaś o konkretnej osobie, a następnie dostałaś od niej telefon w tym samym momencie.
• Synchroniczność symboliczna. Ten rodzaj synchroniczności dotyczy zbieżności symboli lub znaków w naszym życiu. Mogą to być powtarzające się liczby, symbole, słowa, obrazy lub zachowanie, które sprawiają, że mają specjalne znaczenie dla nas. Na przykład, jeśli często spotykasz motyla, to w ważnym momencie życia, kiedy musisz podjąć decyzje, możesz interpretować to jako znak transformacji lub nowego początku.
• Synchroniczność miejscowa. Ten rodzaj synchroniczności dotyczy zbieżności zdarzeń w miejscach. Może to być sytuacja, kiedy w zupełnie obcym miejscu spotykasz znaną osobę. Takie sytuacje mogą budzić wrażenie, że los prowadzi nas do konkretnych miejsc w konkretnych momentach.
• Synchroniczność kreatywna. Ten rodzaj synchroniczności dotyczy zbieżności twórców, inspiracji lub idei. Może to dotyczyć sytuacji, w której dwie niezależne osoby na świecie wpadają na pomysł lub rozwiązania problemów w tym samym czasie. Może być również związana z odkrywaniem wspólnych tematów lub motywów w różnych dziełach artystycznych czy literackich.
• Synchroniczność relacyjna. Ten rodzaj synchroniczności dotyczy zbieżności wydarzeń w kontekście relacji z innymi ludźmi. Na przykład, gdy masz niespodziewane przeczucie, że bliska osoba potrzebuje wsparcia, i rzeczywiście dostajesz od niej telefon z prośbą o pomoc. Pomyślałaś o danej osobie akurat w tym konkretnym momencie i nie komunikowałaś się z nią w żaden sposób, kiedy ona zadzwoniła właśnie do ciebie.

Dodatkowo, synchroniczność może odbywać się  na różnych poziomach: indywidualnym, zbiorowym czy wszechświata. Na poziomie indywidualnym, synchroniczność może dotyczyć naszych osobistych doświadczeń, decyzji i transformacji. Może to być wskazówka, że ​​jesteśmy na dobrej drodze w naszym rozwoju osobistym.

Na poziomie zbiorowym, synchroniczność może dotyczyć zbieżności wydarzeń w społeczeństwie. Może to pomóc w działaniach, inicjatywach lub zmianach, które wspierają wiele osób jednocześnie. Przykładem może być społeczna transformacja, która jest odpowiedzią na określone zdarzenia lub potrzeby.

Na poziomie wszechświata, synchronizacja może odnosić się do większej harmonii lub wszechświata. Może to dotyczyć zdarzeń zbieżnych z różnymi rzeczywistościami, od mikro do makroskali. Ta perspektywa jest wspólna, że ​​wszystko jest połączone w nierozerwalną więzią.

Warto zauważyć, że synchroniczność jest subiektywnym doświadczeniem, a jej interpretacja zależy od naszych przekonań czy świadomości. Nie ma jednoznacznych reguł czy przyczynowo-skutkowych związków, które by to wyjaśniały. Synchroniczność to raczej tajemnicze i niesamowite zjawisko, które zmusza nas do głębszych pytań i refleksji nad światem i naszej w nim roli.

Synchroniczność a zjawisko synchroniczne

Czy istnieje różnica pomiędzy synchronicznością a zjawiskiem synchronicznym? Chociaż nazwy są bardzo podobne, znaczą co innego.

Zjawisko synchroniczne to po prostu równoległe pojawianie się zdarzeń w rzeczywistości. Natomiast synchroniczność jest ściśle związana z naszymi myślami, przeczuciami i zdarzeniami, które później następują.

Synchroniczność a zbieg okoliczności

Można sobie zadać pytanie, czy synchroniczność nie jest zwykłym zbiegiem okoliczności? Zresztą według niektórych uczonych synchroniczność może być traktowana jako alternatywa dla zbiegu okoliczności. Zdecydowanie sprzeciwia się temu Jung.

Zbieg okoliczności odnosi się do wystąpienia dwóch lub więcej zdarzeń, które mogą być ze sobą powiązane, chociaż brak jest związku przyczynowo-skutkowego między nimi. Może być postrzegany jako czysty przypadek lub seria przypadków, które dają wrażenie, że coś się dzieje lub że istnieje jakiś ukryty przekaz. Na ich odbiór ma wpływ nasze samopoczucie, kondycja psychiczna, sposób odbierania rzeczywistości. W przypadku zbiegu okoliczności, nie przypisuje się zdarzeniom szczególnego znaczenia.

Synchroniczność jest interpretowana jako wyraz harmonii, współgrania lub tajemniczej misji między zdarzeniami, myślami, symbolami lub osobami. Przyjmuje się, że synchroniczne zdarzenia mają pewien sens dla naszej świadomości lub rozwoju osobistego. Synchroniczność często ma duchowy, filozoficzny lub psychologiczny kontekst.