Pełne pasji – tak można opisać bohaterki dwóch książek i jednego filmu dokumentalnego, które warto poznać podczas Miesiąca Świadomości Raka Piersi. Jagna Kaczanowska, Joanna Górska i Magda Atkins opowiadają o życiu z rakiem piersi.
Spis treści
Rak piersi to jeden z najczęstszych nowotworów w Polsce i na świecie. Nawet co 8. Polka będzie się z nim zmagać. Mimo to jak wynika z badania Boob Census 2023 przeprowadzonego w ramach kampanii Avon Kontra Rak Piersi ponad 12% Polek nigdy nie badało swoich piersi, a 21% robi to rzadziej niż raz na pół roku. A przecież wcześnie wykryty rak piersi to duża szansa na wyleczenie. 43% Polek przyznało, że po prostu o tym zapomina. Natomiast co szósta Polka (18%) unika badania ze strachu przed wykryciem zmiany. Kobiety wolą się nie badać, bo się boją… Nie potrafią sobie wyobrazić co je czeka, jak wygląda proces leczenia, jakie mają możliwości. Czy każda chora straci piersi i będzie musiała przejść przez chemioterapię? Czy każdej wypadną włosy? Czy rak piersi to wyrok śmierci?
Dlatego przedstawiamy trzy szczere historie o leczeniu raka piersi. A raczej raków piersi, bo jest ich wiele rodzajów. Jagna Kaczanowska, Joanna Górska i Magda Atkins pokazują bez retuszu jak wygląda leczenie. Pełne wyzwań, ale również radości, nowych przyjaźni, nowych marzeń.
Najnowszy film znanej dokumentalistki Ewy Ewart (m.in. „Dzieci Biesłanu” czy „W milczeniu”) to opowieść o Magdzie Atkins. Znana wizażystka i malarka zgodziła się zostać bohaterką filmu dokumentalnego, który pokazał jej drogę od diagnozy raka piersi przez poszczególnego etapy leczenia. Jak mówi sama bohaterka, zgodziła się, ponieważ o chorobie nie umiała rozmawiać z swoim synem i w razie najgorszego scenariusza chciała mu zostawić wideopamiętnik.
- Nie mogłam tego filmu nie zrobić. Już po jednej rozmowie z Magdą wiedziałam, że to szansa na realizację dokumentu niecodziennego. Przede wszystkim ze względu na niezwykłą bohaterkę, która postanowiła opowiedzieć swoją historię bez retuszu – mówiła na premierze reżyserka.
Tytuł „Bez retuszu” nie tylko nawiązuje do zawodu Magdy i jej pasji jaką jest makijaż, ale także do szczerości z jaką pokazuje swoją drogę. Otwarcie mówi o rozczarowaniach (m.in. odejściu partnera w czasie leczenia), ale także przywileju jakim są bliscy, wspierający ludzie, którzy również wskażą właściwych lekarzy i szpitale. Finał? Nie ma, bo jak przyznaje sama bohaterka, reszta życie to obawa przed przerzutami i reemisją. Jednak Magda Atkins przede wszystkim pokazuje siłę marzeń, a także wspólnoty, potrzebnej do walki. To film nie o chorobie, ale o bliskości i nadziei.
O książkach na temat raka mówi się zwykle, że są wzruszające. O książce "Rak i dziewczyna" mogłabym jednak napisać: szczera, inteligentna, praktyczna, momentami bardzo zabawna w swoich zgryźliwych obserwacjach. Dziennikarka Jagna Kaczanowska, która prowadzi dział psychologii magazynu „Twój Styl” i jest z wykształcenia psychologiem, opisuje całą drogę od momentu diagnozy raka piersi. Wprost pisze o swoich przeżyciach i relacjach z najbliższymi, o kłótniach z partnerem, nietaktownych znajomych, lękach, ale także mocno osadza je w kontekście mechanizmów psychologicznych, które przecież świetnie zna.
Pozbieraj się. Jesteś psychologiem. Co byś poradziła, gdyby w tej sytuacji znalazł się ktoś znajomy? - mówi do siebie Jagna Kaczanowska.
Jeśli mogłabym wynieść z tej książki tylko jedną lekcję, to byłaby to świadomość, że współcześnie rak nie jest wyrokiem, ale chorobą przewleką. I długotrwałą. Leczenie autorki rozpoczyna się jeszcze w czasie pandemii i proces nie zdążył się zakończyć przed wybuchem wojny w Ukrainie (autorka na początku wojny przyjęła do siebie rodzinę z Ukrainy). Dlatego tak ważnym elementem książki jest również możliwość pracy. Jagna przez większość leczenia była aktywna zawodowo. Prywatny dziennik przeplata rozmowami z ekspertami m.in psychoonkolożką czy chirurgiem onkologicznym, ale wspomina także jak przeprowadzane wywiady np. z Gaborem Mate, pomagały jej oswoić się z chorobą. Umiejętność autorki wplatania prywatnej historii w szerszy kontekst kojarzy się z "Rokiem magicznego myślenia" Joan Didion (na którą również się powołuje), co powoduje, że mimo osobistego tonu, "Rak i dziewczyna" ma charakter uniwersalny.
Współcześnie raka piersi, zwłaszcza we wczesnym stadium, często można skutecznie wyleczyć. I co dalej? NFZ zakłada, że jeśli w czasie 5 lat od diagnozy nie będzie przerzutów, to pacjent jest zdrowy. Ale czy pacjenci też tak uważają? Bohaterki powyższych propozycji wprost mówiły, że rak zmienia priorytety, ale też zostawia w ciągłym strachu przed wznową. Jak nauczyć się z tym żyć? O tym właśnie jest książka Joanny Górskiej i Roberta Szulca, którzy kontynuują opowieść o swoim życiu z rakiem rozpoczęta pozycją „Dziad. On silny, my silniejsi. O naszej walce z rakiem”. Joanna Górska, dziennikarka, prezeska fundacji „Silni sobą” oraz laureatka Doskonałości Sieci 2023, zachorowała na raka w 2017 roku. Teraz pokazuje co znajduje się po drugiej stronie drogi, po słowach „nie ma Pani już raka piersi”. I niekoniecznie jest to ulga i powrót do normalności, bo dawnej „normalności” już dawno nie ma.
W książce Joanna Górska z partnerem Robertem Szulcem rozmawiają o tym jak budują swoje nowe życie. Przeplatają to wywiadami z ekspertami, którzy podpowiadają: Jak odbudować życie seksualne? Jak zadbać o związki? Wiele kobiet musi się również zmierzyć z koniecznością zmiany zawodu, ponieważ np. wycięcie węzłów powoduje, że nie mogą już dźwigać. Joanna i Robert rozmawiają także o profilaktyce, diecie i stylu życia, który pomaga pacjentom w okresie po raku.
